புறநிலா
ஒரு புறநிலா(exomoon) அல்லது சூரியப் புறநிலா என்பது சூரியப் புறக் கோளைச் சுற்றி வரும் ஒரு இயற்கையான துணைக்கோள் ஆகும். [2]
தற்போதைய நுட்பங்களைப் பயன்படுத்தி புறநிலாக்களைக் கண்டறிந்து உறுதிப்படுத்துவதுஆரிது, [3] இன்றுவரை உறுதிப்படுத்தப்பட்ட புறநிலா கண்டறிதல்கள் எதுவும் இல்லை. [4] இருப்பினும், கெப்ளர் போன்ற பணிகளின் நோக்கீடுகள், குறிப்பாக கெப்ளர்-1625பி, [5] கெப்லர்-1708பியைச் சுற்றி பல புறநிலாக்ககளை நோக்கப்பட்டுள்ளன. [6] முரட்டு கோள்களைச் சுற்றி வரக்கூடிய இரண்டு சாத்தியமான புறநிலாக்களும் நுண்வில்லையாக்க முறையில் கண்டறியப்பட்டுள்ளன. [7] [8] 2019 செபுதம்பரில், வானியலாளர்கள் டேபிசு விண்மீனின் கவனிக்கப்பட்ட மங்கலான ஒரு புறநிலாவின் சீர்குலைவின் விளைவாக துண்டுகங உருவாக்கப்பட்டிருக்கலாம் என்று தெரிவித்தனர். [9] [10] [11] சில புறநிலாக்கள் புறக்கோள் வாழ்க்கைக்கான வாய்ப்புள்ள வாழ்விடங்களாக இருக்கலாம். [2]
வரையறை
[தொகு]மரபான பயன்பாட்டில் நிலவுகள் ஒரு கோளைச் சுற்றி வருவதைக் குறிக்கின்றன என்றாலும், கிரக அளவிலான செயற்கைக்கோள்களுடன் பழுப்புக் குறுமீன்களின் கண்டுபிடிப்பு, அவற்றின் குறைந்த பொருண்மை காரணமாக கோள்களுக்கும் நிலவுகளுக்கும் இடையிலான வேறுபாட்டை மயங்கச் செய்கிறது. இந்தக் குழப்பம் பன்னாட்டு வானியல் ஒன்றியத்தின் (IAU) பின்வரும் அறிவிப்பால் தீர்க்கப்படுகிறது, "விண்மீன்கள், பழுப்பு குறுமீன்கள் அல்லது விண்மீன் எச்சங்களைச் சுற்றிவரும், L4 க்குக் கீழே உள்ள மையப் பொருளுடன் பொருண்மை விகிதத்தைக் கொண்ட டியூட்டீரியத்தின் வெப்ப அணுக்கரு பிணைவைக் கட்டுப்படுத்தும் பொருண்மைக்குக் கீழே உள்ள உண்மையான பொருண்மைகளைக் கொண்ட L4/L5 . நிலப்பின்மையைக் (M/M மைய <2/(25+ √621 ) கொண்டவை கோள்கள் ஆகும்."
பன்னாட்டு வானியல் ஒன்றியம் வரையறை, பழுப்புக் குறுமீன்களைக் காட்டிலும் குறைவான எடையுள்ள, டியூட்டீரியம் பிணைவு வரம்புக்குக் கீழே உள்ள தற்சார்பாக மிதக்கும் பொருட்களின் துணைக்கோள்களுக்கான பெயரிடும் வரையறையைக் குறிப்பிடவில்லை (பொருட்கள் பொதுவாக தற்சார்பாக மிதக்கும் கோள்கள், முரட்டுக் கோள்கள், குறைந்த பொருண்மைக் பழுப்பு குறுமீன்கள் என குறிப்பிடப்படுகின்றன. அல்லது தனிமைப்படுத்தப்பட்ட கோள்பொருண்மைப் பொருள்கள்). இந்த பொருட்களின் துணைக்கோள்கள் பொதுவாக புறநிலாக்கள் என்று குறிப்பிடப்படுகின்றன. [7] [8] [12]
சிறப்பியல்புகள்
[தொகு]சூரியக் குடும்பத்தின் நிலாக்களைப் போலவே, எந்த ஒரு புறத் துணைக்கோளின் பான்மைகளும் மாறுபடும். சூரியனுக்கு அப்பாற்பட்ட பெருங்கோள்கள் அவற்றின் விண்மீன் வாழக்கூடிய மண்டலத்திற்குள் சுற்றுவதால், ஒரு நிலப்பரப்பு கோள் அளவிலான துணைக்கோள் உயிர்களை பேணும் திறன் கொண்டதாக இருக்கலாம். [13] [14] [ <span title="The text near this tag may need clarification or removal of jargon. (September 2018)">தெளிவு தேவை</span> ]
2019 ஆகத்தில், அகோகோதே-49 பி புறக்கோள் அமைப்பில் ஒரு புறநிலா எரிமலைச் செயல்பாட்டில் இருக்கலாம் என்று வானியலாளர்கள் தெரிவித்தனர். [15]
வட்டணைச் சாய்வு
[தொகு]ஒரு பெரிய கோள்-நிலா அமைப்பு, தங்கள் விண்மீனிலிருந்து நெடுந்தொலைவில் இல்லாத நிலவு- கோள்களின் மொத்தலின் தாக்கத்தால் உருவாக்கப்பட்ட நிலவுகளுக்கு, நிலாவின் வட்டணைத் தளம், தாய் விண்மீனின் ஓதங்கள் காரணமாக, அவ்விண்மீனைச் சுற்றிவரும் கோள் வட்டணையுடனான திசைவைப்பில் இருக்கும் என்று எதிர்பார்க்கப்படுகிறது., ஆனால் கோள்-நிலா அமைப்பு தொலைவு சிறியதாக இருந்தால் அது சாய்வாக இருக்கலாம். வளிமப் பெருங்கோள்களைப் பொறுத்தவரை, நிலாக்களின் வட்டணைகள் பெருங்கோளின் நிலநடுவரையின், திசைவைப்பில் இருக்கும். ஏனெனில், இவை வட்ட வட்டணைகளில் உருவாகின்றன. [16]
தாய் விண்மீன்களுக்கு நெருக்கமான கோள்களைச் சுற்றி நிலாக்கள் இல்லாமை
[தொகு]வட்ட வட்டணையில் அவற்றின் விண்மீன்களுக்கு அருகில் உள்ள கோள்கள் சுற்றிவருவபோடு, மேலும், ஓதத்தால் பூட்டப்பட்டிருக்கும் . இதனால், கோளின் சுழற்சியின் வேகம் குறைவதால், கோளின் ஒத்திசைவான வட்டணை ஆரம் கோளின் வெளிப்புறமாக நகர்கிறது. கோள்கள் தங்கள் விண்மீன்களுடன் ஓதத்தால் பூட்டப்பட்டிருந்தால், நிலா கோளைச் சுற்றிவரும் ஒரு ஒத்திசைவான வட்டணையில் இருக்கும் கோளில் இருந்தான தொலைவு, கோளின் ஈர்ப்புக் கோளத்திற்கு வெளியே உள்ளது. கோளின் ஈர்ப்புக்கோளம் என்பது அதன் ஈர்ப்பு விசை விண்மீனின் மீது தாக்கம் செலுத்தவல்ல பகுதியாகும், எனவே அது அதன் நிலவுகளை வைத்திருக்க முடியும். ஒரு கோளின் ஒத்திசைவான வட்டணை ஆரம் உள்ள நிலவுகள் கோளைச் சுற்றிவரும். எனவே, ஒத்திசைவான வட்டணை ஈர்ப்புக் கோளத்திற்கு வெளியே இருந்தால், அனைத்து நிலவுகளும் கோளைச் சுற்றிவரும். ஒத்திசைவான வட்டணை மூன்று பொருள் அமைப்பாக இல்லாவிட்டால், இந்த ஆரத்திற்கு வெளியே உள்ள நிலாக்கள் ஒத்திசைவான வட்டணையை அடைவதற்கும் முன்பே அது தப்பித்துவிடும். [16]
ஓதத் தூண்டல் இடம்பெயர்வு பற்றிய ஆய்வு இந்த புறநிலாக்களின் பற்றாக்குறைக்கு சாத்தியமான விளக்கத்தை வழங்கியது. புரவலன் கோள்களின் இயற்பியல் படிமலர்ச்சி (அதாவது உட்புற அமைப்பு, அளவின் படிமலர்ச்சி) அவற்றின் இறுதி கதியில் முதன்மைப் பங்கு வகிக்கிறது: ஒத்திசைவான வட்டணைகள் நிலையற்றவையாக மாறலாம், மேலும் நிலாக்கள் அரை-அசிம்ப்டோடிக் அரைப் பேரச்சுகளில் நிலைத்துவிடலாம் அல்லது அமைப்பிலிருந்து வெளியேற்றப்படலாம்., மற்ற விளைவுகளும் தோன்றலாம். இதையொட்டி, இது சூரியனுக்கு அப்பாற்பட்ட துணைக்கோள்களைக் கண்டறிவதில் பெரும் தாக்கத்தை ஏற்படுத்தும். [17]
முன்மொழிந்த கண்டறிதல் முறைகள்
[தொகு]பல புறக்கோள்களைச் சுற்றிப் புறநிலாக்கள் இருப்பது கோட்பாடாகவே உள்ளது. [13] புரவலன் விண்மீனின் டாப்ளர் கதிர்நிரல்பதிவு வழி கோள் வேட்டைக்காரர்களின் பெரும் வெற்றிகள் இருந்தபோதிலும், புறநிலாக்களை இந்த நுட்பத்துடன் கண்டுபிடிக்க முடியவில்லை. ஏனென்றால், ஒரு கோள், கூடுதல் துணைக்கோள்கள் இருப்பதன் விளைவாக மாறும் விண்மீன் கதிர்நிரல், ஓம்பல் விண்மீனின் வட்டணையில் நகரும் ஒரு புள்ளி-பொருண்மைக்கு ஒரே வகையில் செயல்படும். இதை ஏற்கும் வகையில், புறநிலாக்களைக் கண்டறிவதற்கான பல முறைகள் முன்மொழியப்பட்டுள்ளன, அவற்றுள் பின்வருவன அடங்கும்:
- நேரடி படிமமாக்கம்
- நுண்வில்லையாக்கம்
- துடிமீன் நேரம்
- கடப்பு நேர விளைவுகள்
- கோள்கடப்பு முறை
நேரடி படிமமாக்கம்
[தொகு]விண்மீனுக்கும் புறக்கோளுக்கும் இடையிலான ஒளிர்மையில் உள்ல பாரிய வேற்றுமையும் கோளின் சிற்றளவும் கதிர்வீச்சும் ஒரு புறக்கோளின் நேரடி படிமமாக்கத்துகு அறைகூவல்கள் ஆகின்றன பெரும்பாலான வேளைகளில் புறநிலாக்களுக்கு இந்தப் சிக்கல்கள் அதிகமாக இருக்கும். இருப்பினும், ஓதச் சூடேற்றமுற்ற புறநிலாக்கள் சில புறக்கோல்களைப் போல பொலிவாக ஒளிரக்கூடும் என்று கூறும் கோட்பாடு உள்ளது. ஓத விசைகள் ஒரு புறநிலாவை வெப்பப்படுத்தலாம், ஏனெனில் அதன் மீது உள்ள வேறுபட்ட விசைககளால் ஆற்றல் சிதறடிக்கப்படுகிறது. ஐயோ எனும், வியாழனைச் சுற்றி வரும் ஒரு ஓத வெப்ப நிலாமோத விசைகளால் இயக்கப்படும் எரிமலைகளைக் கொண்டுள்ளது. ஒரு அலை சூடாக்கப்பட்ட எக்ஸோமூன் போதுமான அளவு வெப்பமடைந்து, அதன் விண்மீனிலிருந்து நிலா ஒளி மூழ்காமல் இருக்கும் அளவுக்கு தொலைவில் இருந்தால், ஜேம்ஸ் வெப் விண்வெளித் தொலைநோக்கி அதைப் படம்பிடிக்க முடியும். [18]
ஓம்பல் கோளின் டாப்ளர் கதிர்நிரல்பதிவியல்
[தொகு]டாப்ளர் கதிர்நிரல்பதிவியல் என்பது ஒரு மறைமுக கண்டறிதல் முறையாகும், இது திசைவேக மாற்றத்தையும், சுற்றும் கோளின் தாய் விண்மீன் கதிர்நிரல் நிறமாலை மாற்றத்தையும் அளவிடுகிறது. [19] இந்த முறை ஆர விரைவு முறை என்றும் அழைக்கப்படுகிறது. முதன்மை வரிசை இண்மீன்களுக்கு இது மிகவும் வெற்றிகரமானது. HD 189733 பி மற்றும் HD 209458 பி உள்ளிட்ட பல நிகழ்வுகளுக்கு புறக்கோள் கதிர்நிரல் ஓரளவு வெற்றிகரமாக மீட்டெடுக்கப்பட்டது. பெறப்பட்ட கதிர்நிரலின் தரம் விண்மீன் கதிர்நிரலை விடஈரைச்சலால் அதிகம் தாக்கப்படுகிறது. இதன் விளைவாக, கதிர்நிரல்பிரிதிறன், மீட்டெடுக்கப்பட்ட கதிர்நிரல் கூறுகளின் எண்ணிக்கை, புறக்கோள் டாப்ளர் கதிர்நிரல்பதுவுக்குத் தேவையான அளவை விட மிகவும் குறைவாக உள்ளது.
புரத்தல் கோளின் காந்தக் கதிர்வீச்சு உமிழ்வுகளைக் கண்டறிதல்
[தொகு]அதன் வட்டணையின் போது, அயோவின் மின்மக்கோளம் வியாழனின் காந்தக் கோளத்துடன்ளைடைவினைபுரிந்து, கதிர்வீச்சு உமிழ்வை ஏற்படுத்தும் உராய்வு மின்னோட்டத்தை உருவாக்குகிறது. இவை " அயோ தாக்க பதின்ம அளவியல் உமிழ்வுகள்" என்று அழைக்கப்படுகின்றன, மேலும், இம்முறை அறியப்பட்ட புறக்கோள்களுக்கு அருகில் இதே போன்ற உமிழ்வுகளைக் கண்டறியவும் மற்ற நிலாக்கள் எங்கு உள்ளன என்பதைக் கணிக்கவும் முதன்மையாக உதவும் என்று ஆராய்ச்சியாளர்கள் நம்புகின்றனர். [20]
நுண்வில்லையாக்கம்
[தொகு]2002 ஆம் ஆண்டில், செயோங்கோ கான், வாங்யோங் கான் ஆகிய இருவரும் புறநிலாக்களைக் கண்டறிய நுண்வில்லையாக்க முறையைப் பயன்படுத்த முன்மொழிந்தனர். [21] வில்லையாக்க ஒளி வளைவுகளில் துணைக்கோள் குறிகைகளைக் கண்டறிவது மிகவும் கடினமாக இருக்கும் என்று ஆசிரியர்கள் கண்டறிந்தனர். ஏனெனில் சிறிய கோண ஆரங்கள் கொண்ட தாய் விண்மீன்களுடன் தொடர்புடைய நிகழ்வுகளுக்கு கூட வரையறுக்கப்பட்ட வாயில் விளைவுகளால் குறிகைகள் கடுமையாத் தாக்கப்படுகின்றன.
துடிமீன் நேரம்
[தொகு]2008 ஆம் ஆண்டில், ஆத்திரேலியாவின் மோனாழ்சு பல்கலைக்கழகத்தைச் சேர்ந்த உலூயிசு, சாக்கெட், மார்ட்லிங் [22] ஆகியோர் துடிமீன் கோள்களின் நிலவுகளைக் கண்டறிய துடிப்பு நேரத்தைப் பயன்படுத்த முன்மொழிந்தனர். ஆசிரியர்கள் பிஎஸ்ஆர் பி1620-26 பி வழக்கில் தங்கள் முறையைப் பயன்படுத்தி, துடிமீனைச் சுற்றியுள்ள கோள் வட்டணையில் ஐம்பதில் ஒரு பங்கு பிரிந்திருந்தால், நிலையான நிலாவைக் கண்டறிய முடியும் என்பதைக் கண்டறிந்தனர். , மேலும், கோளின் பொருண்மை விகிதம் 5% அல்லது அதற்கும் பெரியதாக அமையும்.
கோள்கடப்பு நேர விளைவுகள்
[தொகு]2007 இல், இயற்பியலாளர்கள் ஏ. சைமன், கே. சாட்மேரி மற்றும் ஜி. M. Szabó, 'ஃபோட்டோமெட்ரிக் டிரான்சிட் டைமிங் மாறுபாடுகளில் இருந்து "எக்ஸோமூன்களின்" அளவு, நிறை மற்றும் அடர்த்தியை தீர்மானித்தல்' என்ற தலைப்பில் ஒரு ஆய்வுக் குறிப்பை வெளியிட்டார். [23]
2009 ஆம் ஆண்டில், டேவிட் கிப்பிங் ஒரு ஆய்வறிக்கையை வெளியிட்டார் [3] நடுப் போக்குவரத்து நேரத்தில் (TTV, கிரகம்-சந்திரன் அமைப்பின் பேரிசென்டரை முன்னோக்கி அல்லது பின்தொடர்வதால் ஏற்படும்) மாறுபாடுகளின் பல அவதானிப்புகளை எவ்வாறு இணைப்பது என்பதைக் கோடிட்டுக் காட்டுகிறது. பார்வைக் கோட்டிற்கு தோராயமாக செங்குத்தாக) டிரான்சிட் காலத்தின் மாறுபாடுகளுடன் (TDV, கிரகம்-சந்திரன் அமைப்பின் பேரிசென்டருடன் தொடர்புடைய டிரான்ஸிட் திசைப் பாதையில் நகர்வதால் ஏற்படும், சந்திரன்-கிரக அச்சு பார்வைக் கோட்டில் தோராயமாக இருக்கும் போது) ஒரு தனித்துவமான எக்ஸோமூன் கையொப்பம் உருவாக்கப்படுகிறது. மேலும், இரண்டு விளைவுகளைப் பயன்படுத்தி எக்ஸோமூனின் நிறை மற்றும் கிரகத்திலிருந்து அதன் சுற்றுப்பாதை தூரம் இரண்டையும் எவ்வாறு தீர்மானிக்க முடியும் என்பதை இந்த வேலை நிரூபித்தது.
பிந்தைய ஆய்வில், TTV மற்றும் TDV விளைவுகளைப் பயன்படுத்தி கெப்ளர் விண்வெளி தொலைநோக்கி [24] வழி வாழக்கூடிய மண்டல புறநிலாக்களைக் கண்டறிய முடியும் என்று கிப்பிங் முடிவு செய்தார்.
கோள்கடப்பு முறை (விண்மீன்-கோள்-நிலா அமைப்புகள்)
[தொகு]ஒரு புறக்கோள் புரவலன் விண்மீனின் முன் கோள் கடந்து செல்லும் போது, விண்மீனிலிருந்து பெறப்பட்ட ஒளியில் ஒரு சிறிய சரிவைக் காணலாம். புரக்கோள்களைக் கண்டறிவதில் தற்போது கோள்கடப்பு முறை மிகவும் வெற்றிகரமாகத் துலங்கும் முறையாகும். இந்த விளைவு ஒளிமறைப்பு என்றும் அழைக்கப்படுகிறது, இது கோள் ஆரத்தின் இருபடி விகித்ததில் உள்ளது. ஒரு கோளும் நிலாவும் ஒரு புரவலன் விண்மீனுக்கு முன்னால் சென்றால், இரண்டு பொருட்களும் கவனிக்கப்பட்ட ஒளியில் ஒரு சாய்வை உருவாக்க வேண்டும். [25] ஒரு கோள்-நிலா ஒலிமறைப்பு கூட கடப்பின் போது நிகழலாம் [26], ஆனால் இதுபோன்ற நிகழ்வுகள் இயல்பாகவே குறைந்த நிகழ்தகவைக் கொண்டுள்ளன.
கோள்கடப்பு முறை (கோள்-நிலா அமைப்புகள்)
[தொகு]புரவலன் கோள் நேரடியாகப் படம்பிடிக்கப்பட்டால், புறநிலாப் பரிமாற்றங்களைக் காணமுடியும். புரவலன் கோளின் முன் ஒரு புறநிலா செல்லும் போது, நேரடியாகப் படம்பிடிக்கப்பட்ட கோளிலிருந்து பெறப்பட்ட ஒளியில் ஒரு சிறிய சரிவு கண்டறியப்படலாம். [26] நேரடியாகப் படம்பிடிக்கப்பட்ட புஅக்கோள்கள் விடுபட்டு மிதக்கும் கோள்களின் புறநிலாக்கள் அதிக கடப்புநிலை நிகழ்தகவும் நிகழ்வு விகிதமும் கொண்டிருக்கும் என்று கணிக்கப்பட்டுள்ளது. அயோ அல்லது தித்தன் போன்ற சிறிய நிலவுகளை ஜேம்ஸ் வெப் விண்வெளித் தொலைநோக்கி வழி இந்த முறையைப் பயன்படுத்தி கண்டறிய முடியும், ஆனால் இந்தத் தேடல் முறைக்கு கணிசமான அளவு கண்காணிப்பு நேரம் தேவைப்படுகிறது. [12]
வட்டணைப் பதக்கூறு விளைவுகள்
[தொகு]ஒரு கண்ணாடிக் குவளையை ஒளியில் பிடித்தால், விளிம்புகளுக்கு அருகில் இருப்பதை விட கண்ணாடியின் நடுவில் பார்ப்பது எளிது. இதேபோல், நிலா இருப்பு பதக்கூறுகளின் வரிசை, ஒரு கோளின் நிலா வட்டணையின் விளிம்புகளில் தெரிவதை விட நடுவில் நண்றாகத் தெரியும். தாய் விண்மீனைக் கடக்கும் ஒரு கோளை நிலா சுற்றி வந்தால், சந்திரனும் விண்மீனைக் கடக்கும்போத் போதுமான அளவீடுகள் செய்யப்பட்டால், விளிம்புகளில் இந்த நிலாக்கள் கடப்பு ஒளி வளைவுகளில் கண்டறியப்படலாம். பெரிய விண்மீன் காணக்கூடிய நிலாக்களை உருவாக்க அதிக அளவீடுகள் தேவைப்படுகின்றன. கெப்ளர் தொலைநோக்கி தரவு, வட்டணைப் பதக்கூறு விளைவுகளைப் பயன்படுத்திச் செங்குறுமீன்களைச் சுற்றியுள்ள நிலவுகளைக் கண்டறிய போதுமான தரவுகளைக் கொண்டிருக்கலாம், ஆனால் சூரியனைப் போன்ற விண்மீன்களுக்கு போதுமான தரவு கிடைக்காது. [27] [28]
வெண்குறுமீன் சூழல் மறைமுகக் கண்டறிதல்
[தொகு]வெண்குறுமீன்களின் வளிமண்டலம் உலோகங்களால் மாசுபடலாம். சில சமயங்களில் வெண்குறுமீன்கள் சிதில வட்டுகளால் சூழப்பட்டிருக்கும். பொதுவாக இந்த மாசுபாடு சிறுகோள்கள் அல்லது வால்மீன்களால் ஏற்படுகிறது. ஆனால் வெண்குறுமீன் மாசுபாட்டின் வாயிலாக கடந்த காலத்தில் அலைக்கழிக்கப்பட்ட புறநிலாக்களும் முன்மொழியப்பட்டன. [29] 2021 இல் கிளீன் குழுவினர். வெண்குறுமீன்கள் ஜிடி 378, GALEX ஜே2339 ஆகியன பெரிலியத்துடன் வழக்கத்திற்கு மாறாக அதிக மாசுபாட்டைக் கொண்டிருப்பதைக் கண்டுபிடித்தனர். இந்த அதிகப்படியான பெரிலியத்தை உருவாக்க உயிரக, கரிம, காலக அணுக்கள் புரோட்டான்களுடன் மில்லியன் மின்னன்வோல்ட்டு மோதலுக்கு உட்படுத்தப்பட்டிருக்க வேண்டும் என்று ஆராய்ச்சியாளர்கள் முடிவு செய்கிறார்கள். [30] ஒரு முன்மொழியப்பட்ட சூழ்நிலையில், பெரிலியம் அதிகமாக இருப்பது ஓதச் சீர்குலைவு புறநிலாவால் ஏற்படுகிறது. இந்தச் சூழ்நிலையில் நிலா உருவாக்கும் பனிக்கட்டி வட்டு ஒரு மாபெரும் கோளைச் சுற்றிவருவதோடு, இது வெண்குறுமீனையும் சுற்றி வந்துள்ளது. அப்பெருங்கோளின் வலுவான காந்தப்புலம் புரோட்டான்கள் போன்ற விண்மீன் புயலின் துகள்களை வேகப்படுத்தி அவற்றை வட்டில் செலுத்துகிறது. வேகப்படுத்தப்பட்ட புரோட்டான் வட்டில் உள்ள நீர் பனியுடன் மோதி, பெரிலியம், போரான், கல்லியம் போன்ற தனிமங்களை உருவாக்குகிறது. இந்த மூன்று கூறுகளும் பிரபஞ்சத்தில் செறிவாகவே உள்ளன, ஏனெனில் அவை சித்தைந்தழியும் விண்மீன்களால் உருவாகின்றன. இவ்வகை வட்டில் உருவாகும் ஒரு நிலவொளியில் அதிக பெரிலியம், போரான் கல்லியம் செறிவாக இருக்கும். காரிக்கோளின் நடுத்தர அளவிலான நிலவுகளான மிமாஸ், பெ, பி, லி ஆகியவற்றில் செறிவூட்டப்பட்டிருக்கும் என்றும் ஆய்வு கணித்துள்ளது. [31]
நிலா வகைமைகள்
[தொகு]V1400 சென்டாரி விண்மீனின் வளையம் கொண்ட இணைமீன், 1மீஅகோகோதே ஜே1407பி சில நிலாக்களைக் கொண்டிருக்கலாம் என்று ஊகிக்கப்பட்டது. உறுதிப்படுத்தப்பட்ட சூரிய புறக்கோள் அகோகோதே-12பி நிலாவையும் கொண்டிருக்கலாம். [32]
2013 திசம்பரில், விடுபட்டு மிதக்கும் கோளான MOA-2011-பிஎல்ஜி-262 இன் புறநிலா ஒன்று அறிவிக்கப்பட்டது, ஆனால் நுண்வில்லையாக்க நிகழ்வின் படிமத்தில் ஏற்பட்ட சீரழிவுகள் காரணமாக, நோக்கீடுகள் நெப்டியூன்-பொருண்மைக் கோளாகச் சுற்றுகின்றன என்றும் விளக்கலாம். குறைந்த பொருண்மை செங்குறுமீன், காட்சியாக ஆசிரியர்கள் அதைக் கருதுகின்றனர். [33] இந்த நிலா சில மாதங்களுக்குப் பிறகு 2014 ஏப்ரலில் செய்திகளில் இடம்பெற்றது.
2018 அக்தோபரில், அபுள் விண்வெளித் தொலைநோக்கியைப் பயன்படுத்தும் ஆராய்ச்சியாளர்கள் கெப்ளர்-1625பி I கோளின் புறநிலாவைப் பற்றிய நோக்கீடுகளை வெளியிட்டனர், இது புரவலன் கோல் பல வியாழன்லொத்த பொருண்மைகளாக இருக்கலாம். அதே நேரத்தில் புறநிலா நெப்டியூனை ஒத்த பொருண்மையும் ஆரமும் கொண்டதாக இருக்கலாம் என்று பரிந்துரைக்கிறது. புறநிலா கருதுகோள் கிடைக்கக்கூடிய நோக்கீடுகளுக்கு எளிமையான மற்றும் சிறந்த விளக்கம் என்று ஆய்வு முடிவு செய்தது. இருப்பினும் அதன் இருப்பு இயல்புக்கு ஒத்த ஒரு துல்லியமான நிகழ்தகவை ஒதுக்குவது கடினம் என்று எச்சரித்தது. [34] [5] இருப்பினும், 2019,ஏப்ரலில் வெளியிடப்பட்ட தரவின் மறுபகுப்பாய்வு, ஒரு கோள் மட்டும் இருப்பதற்கு தரவு மிகவும் பொருத்தமாக இருப்பதாக முடிவு செய்தது. இந்த ஆய்வின்படி, இந்த முரண்பாடு தரவுக் குறைப்பின் ஒரு விளைவாகும், மேலும், இது கெப்ளர்-1625பி I கோள் இல்லை. [35]
கிறிசு பாக்சு, பால் வீகெர்ட் ஆகியோரின் ஒரு கட்டுரை கெப்ளர் தரவுத்தொகுப்பை கடப்பு நேர வேறுபாடுகளில் இருந்து புறநிலாக்களின் அறிகுறிகளை ஆய்வு செய்தது. புறநிலாவுடன் ஒத்துப்போகும் எட்டு வகைமைக் குறிகைகள் கண்டறியப்பட்டன. இருப்பினும் குறிகைகளை வேறொரு கோளின் இருப்பாலும் விளக்க முடியும். பாக்சு, வீகெர்ட்டின் முடிவு மிகவும் அதிகமாக இருந்தது மேலும் இவை உண்மையிலேயே நிலவுகளா இல்லையா என்பதை நிறுவுவதற்கு உயர்தர கடப்பு நேர உயர்தர தரவு தேவைப்படும். [36] இருப்பினும், 2020 ஆகத்தில் டேவிட் கிப்பிங், எட்டு இலக்குகளில் ஆறின் நேரத்தை ( முன்சம-பணியாளர் மதிப்பாய்வு பதிப்பின் அடிப்படையில்) மீண்டும் பெற்றார், மேலும் கடப்பு நேரத் தரவு சான்றுகளை வற்புறுத்தவில்லை என மதிப்பீடு செய்தார். அதே ஆய்வு கெப்ளர்-1625பி I ஒரு புறநிலா வேட்பு மட்டுமாக உள்ளது என்பதைக் கண்டறிந்துள்ளது. [37]
2021 ஆகத்தில்இல், வானியலாளர்கள் வாழக்கூடிய மண்டலம் 1.7 ஆரப் புறநிலா கோள்-பொருண்மை இரும விண்மீன் அமைப்பு 2பொருண்மை ஜே1119-1137Aபி இல் உள்ள கூறுகளில் ஒன்றைக் கடப்பதாகக் அறிவித்தனர். [12]
2022 ஜனவரியில், கெப்ளர்-1708பி கோலைச் சுற்றி ஒரு புறநில்ல ஒன்று பதிவாகியுள்ளது, மேலும் அது சூரியனை விட சற்று அதிக ஒளிர்வு கொண்ட விண்மீனிலிருந்து தோராயமாக 1.6 வானியல் அலகு தொலைவில்ல் ஒரு கோலைச் சுற்றி வருவதால், அதுவும் வாழக்கூடிய மண்டலத்திற்குள் இருக்கலாம். [6] இருப்பினும், இந்த புறநிலா வரையறுக்கப்பட்ட நோக்கீடுகளை அடிப்படையாகக் கொண்டது (2 கடப்புகள் மட்டுமே). மேலும் சில தரவுகள் நம்பத்தகுந்ததாக இல்லை என்று கருதுகின்றனர்.
2022, நவம்பரில், கெப்ளர்-1513பி (KOI-3678.01) கோளைச் சுற்றி மற்றொரு புறநிலா ஒன்று பதிவாகியுள்ளது. கெப்ளர்-1625, கெப்ளர்-1708 ஆகியவற்றின் முந்தைய பெரும்புறநிலாக்களைப் போலல்லாமல், இந்தப் புறநிலா நிலப்பரப்பின் பொருண்மை கொண்டது ஆகும், இந்தக் கோளின் பொருண்மை நிலா வட்டணைக் காலத்தைப் பொறுத்து 0.76 நிலாப் ஒருண்மைகளிலிருந்து 0.34 புவிப் பொருண்மை வரை இருக்கும். [38] இருப்பினும், 2023 அக்டோபரில் இதே குழு மேற்கொண்ட தொடர்ச்சியான ஆய்வில், கவனிக்கப்பட்ட கடப்பு அளவீடுகள் அமைப்பில் உள்ள இரண்டாவது கோளால் ஏற்படுகின்றன, நிலாவால் அல்ல என்பதை கண்டறிந்தனர். [39]
புற நிலாப் பட்டியல்
[தொகு]
ஓம்பல் கோளின் தாய் விண்மீன் | கோள் பெயரீடு | கோள் பொருண்மை | கோள் அரைப்பெரும் அச்சு (வாஅ) |
புறநிலா அரைப்பெரும் அச்சு |
புறநிலா பொருண்மை (புவிநிகர்) |
குறிப்புகள் |
---|---|---|---|---|---|---|
V1400 சென்ட்டாரி | J1407b[40] | 14–26 வியாழன் பொருண்மை | 2.2–5.6 | 0.24 வாஆ | <0.3 | J1407b எனும் கோளைச் சுற்றிய சிறுவலயங்களில் இரு புறநிலாக்கள் அமைய வாய்ப்பு . |
0.25 வாஅ | ||||||
0.40 வாஅ | <0.8 | J1407b எனும் கோளைச் சுற்றி உள்ள பெருவலயத்தில் ஒரு புறநிலா வாய்ப்பு. | ||||
பொருந்தாது | 2MASS J1119-1137A அல்லது B | 3.7 வியாழன் பொருண்மை | 3.6 ± 0.9 ஒன்றில் இருந்து ஒன்று பிரிந்துள்ளது |
0.004 - 0.009 வாஅ | 0.5 - 1 | Found using the transit method. A habitable-zone exomoon candidate transiting a directly imaged free-floating planet or isolated planetary-mass object.[12] |
DH தவுரி | தவுரி b | 10.6 வியாழன் பொருண்மை | 330 | 10 வாஅ | 318 | Candidate Jupiter-mass satellite from direct imaging. If confirmed, it could also be considered a planet orbiting a brown dwarf.[41] |
எச் டி 189733 | எச் டி 189733 b | 1.13 வியாழன் பொருண்மை | 0.031 | 0.0087 வாஅ | ? | Found by studying periodic increases and decreases in light given off from HD 189733 b. Outside of planet's Hill sphere.[42] |
<0.00112 வாஅ | ~ 0.015 | Exo-Io candidate;[43] The sodium and potassium data[44][45] at HD189733b is consistent with evaporating exomoons and/or their corresponding gas torus.[46] | ||||
கெப்ளர்-409 | கெப்ளர்-409b | 1.00 புவிப் பொருண்மை | 0.320 | 0.222 RHill | 0.300 | Possible exomoon from transit timing variations,[36] since deemed unlikely.[37] |
கெப்ளர்-517 | கெப்ளர்-517b | 7.59 புவிப் பொருண்மை | 0.298 | 0.278 RHill | 0.499 | Possible exomoon from transit timing variations,[36] since deemed unlikely.[37] |
கெப்ளர்-809 | கெப்ளர்-809b | 38.02 புவிப் பொருண்மை | 0.308 | 0.289 RHill | 2.931 | Possible exomoon from transit timing variations.[36] |
கெப்ளர்-857 | கெப்ளர்-857b | 14.13 புவிப் பொருண்மை | 0.376 | 0.208 RHill | 1.636 | Possible exomoon from transit timing variations.[36] |
கெப்ளர்-1000 | கெப்ளர்-1000b | 19.95 புவிப் பொருண்மை | 0.534 | 0.235 RHill | 1.551 | Possible exomoon from transit timing variations,[36] since deemed unlikely.[37] |
கெப்ளர்-1326 | கெப்ளர்-1326b | 24.55 புவிப் பொருண்மை | 0.2691 | 0.295 RHill | 6.057 | Possible exomoon from transit timing variations,[36] since deemed unlikely.[37] |
கெப்ளர்-1442 | கெப்ளர்-1442b | 14.13 புவிப் பொருண்மை | 0.405 | 0.208 RHill | 1.586 | Possible exomoon from transit timing variations,[36] since deemed unlikely.[37] |
கெப்ளர்-1625 | கெப்ளர்-1625b | <11.6 MJ[47] | 0.98 | 0.022 வாஅ | 19.0 | Possible Neptune-sized exomoon or double planet, indicated by transit observations.[48][5] |
கெப்ளர்-1708 | கெப்ளர்-1708b | <4.6 வியாழன் பொருண்மை | 1.64 | 0.005 வாஅ (11.7 RP) |
<37 | Possible Neptune-sized exomoon or double planet, indicated by transit observations.[6] |
கெஆபொ-268 | கெஆபொ-268.01 | 9.33 புவிப் பொருண்மை | 0.47 | 0.217 RHill | 0.817 | Possible exomoon from transit timing variations,[36] since deemed unlikely.[37] |
பொருந்தாது | MOA-2011-BLG-262L[49] | 3.6 வியாழன் பொருண்மை | N/A | 0.13 வாஅ | 0.54 | Found by microlensing; however it is unknown if the system is a sub-Earth-mass exomoon orbiting a free-floating planet, or a Neptune-mass planet orbiting a low-mass red dwarf star.[7] |
பொருந்தாது | MOA-2015-BLG-337L | 9.85 வியாழன் பொருண்மை | N/A | 0.24 வாஅ | 33.7 | Found by microlensing; however it is unknown if the system is a super-Neptune-mass planet orbiting a free-floating planet, or a binary brown dwarf system.[8] |
அகோகோதே-12 | அகோகோதே-12b[50] | 1.465 வியாழன் பொருண்மை | 0.0232 | 6 RP | 0.57–6.4 |
Found by studying periodic increases and decreases in light given off from WASP-12b. Outside of planet's Hill sphere.[42] |
அகோகோதே-49 | அகோகோதே-49b | 0.37 வியாழன் பொருண்மை | 0.0379 | < 1.74 RP | ~ 0.015 | Exo-Io candidate; The sodium exosphere around WASP-49b could be due to a volcanically-active Io-like exomoon.[43] |
அகோகோதே-76 | அகோகோதே-76b | 0.92 வியாழன் பொருண்மை | 0.033 | 1.125 RP | ~ 0.015 | Exo-Io candidate; Sodium detected via absorption spectroscopy around WASP-76b[51] is consistent with an extrasolar toroidal atmosphere[52] generated by an evaporating exomoon.[46] |
அகோகோதே-121 | அகோகோதே-121b | 1.184 வியாழன் பொருண்மை | 0.02544 | ~ 1.9 RP | ~ 0.015 | Exo-Io candidate; The sodium detected via absorption spectroscopy around WASP-121b[53] is consistent with an extrasolar gas torus possibly fueled by a hidden exo-Io.[46] |
கண்டறிதல் திட்டங்கள்
[தொகு]கெப்ளர் திட்டப்பணியின் ஒரு பகுதியாக, கெப்ளர் நிலா வேட்டை (கெநிவே-HEK) திட்டம் புறநிலாக்களைக் கண்டறியும் நோக்கம் கொண்டது. [54] [55]
வாழ்விடத் தகுதி
[தொகு]இணை மதிப்பாய்வு செய்யப்பட்ட இதழ்களில் வெளியிடப்பட்ட குறைந்தது இரண்டு ஆய்வுகளில் புறநிலாக்களின் வாழ்விடம் கருதப்படுகிறது. இனே கெல்லர், உரோரி பார்ன்சு [56] இருவரும் நிலாக்களில் விண்மீன், கோளின் ஒளியையும் அவற்றின் வட்டணை-சராசரி மேற்பரப்பு ஒளியில் ஓளிமறைப்புகளின் விளைவையும் கருதுகின்றனர். அவர்கள் வாழிடத்திற்கு ஒரு அச்சுறுத்தலாக, ஓத வெப்பத்தை அவர்கள் கருதினர். அவர்களின் தாளில் பிரிவு. 4 இல், நிலாக்களின் வாழக்கூடிய வட்டணைகளை வரையறுக்க அவர்கள் ஒரு புதிய கருத்தை அறிமுகப்படுத்தினர். கோள்களுக்கான சூழலியல் வாழிட மண்டலத்தின் கருத்தைக் குறிப்பிடுகையில், ஒரு குறிப்பிட்ட கோளைச் சுற்றி ஒரு நிலவு வாழக்கூடிய ஒரு உள் எல்லையை வரையறுத்து, அதை "வாழக்கூடிய விளிம்பு" என்று அழைக்கின்றனர். வாழக்கூடிய விளிம்பை விட அவற்றின் கோளுக்கு நெருக்கமான நிலவுகள் வாழத் தகுதியற்றவை. இரண்டாவது ஆய்வில், இரெனே கெல்லர் [57] ஒளிமறைப்புகளின் விளைவை இந்தக் கருத்தாக்கத்தில் சேர்த்தார். நிலா வட்டணையின் மையப்பிறழ்வைப்ப் பொறுத்து, 0.2 சூரிய பொருண்மைகளில் வாழக்கூடிய நிலாக்களை நடத்துவதற்கு விண்மீன்களுக்கு குறைந்த அளவு பொருண்மை இருப்பதை அவர் கண்டறிந்தார்.
புவியின் பொருண்மையில் 1%க்கும் குறைவான, சிறிய யூரோப்பாவை எடுத்துக் கொண்டால், இலெகிமர் குழுவினர். புவி வட்டணைக்கு அருகில் அது முடிவடைந்தால், அதன் வளிமண்டலத்தை சில மில்லியன் ஆண்டுகளுக்கு மட்டுமே வைத்திருக்க முடியும் என நிறுவினர். எவ்வாறாயினும், பெரிய, கனிமீடு அளவிலான நிலவுகள் அதன் சூரிய மண்டலத்தின் வாழக்கூடிய மண்டலத்திற்குள் நுழைந்தால், அதன் வளிமண்டலமும் மேற்பரப்பு நீரும் காலவரையின்றி தக்கவைக்கப்படும். நிலவு உருவாவதற்கான பதக்கூறுகள், பல மீவியாழன் புறக்கோள்களைச் சுற்றி பொதுவாக கனிமீடு இருப்பதை விட மிகப் பெரிய நிலவுகள் உருவாகின்றன என்று கூறுகின்றன. [58]
எம் வகைக் குறுமீன்களைச் சுற்றியுள்ள வாழக்கூடிய மண்டலத்தில் உள்ள புவி அளவிலான புறக்கோள்கள் பெரும்பாலும் புரவலன் விண்மீனுடன் ஓதத்தால் பூட்டப்படுகின்றன . ஒரு அரைக்கோளம் எப்பொழுதும் விண்மீனை எதிர்கொள்ளும் அதே வேளையில் மற்றொன்று இருளில் இருக்கும் விளைவை இது கொண்டுள்ளது. எம் வகைக் குறுமீன் அமைப்பில் உள்ள ஒரு புறநிலா இந்த இடரை எதிர்கொள்ளவில்லை, ஏனெனில் அது கோளுடன் ஓதத்தால் பூட்டப்பட்டுள்ளது. மேலும் அது இரண்டு அரைக்கோளங்களுக்கும் ஒளியைப் பெறும். மார்ட்டினெசு உரோடிரிக்குவெசு குழுவினர். வாழக்கூடிய மண்டலத்தில் எம்-குறுமீன்களைச் சுற்றி வரும் கோள்களைச் சுற்றி புற்ரநிலாக்களின் சாத்தியத்தை ஆய்வு செய்தது. அவர்கள் வாழக்கூடிய மண்டலத்தில் உள்ள முந்தைய ஆய்வுகளில் இருந்து 33 புறக்கோள்களைக் கண்டறிந்தாலும், நான்கு மட்டுமே 0.8 பால்வெள் ஆண்டு ( HIP 12961 பி, HIP 57050 பி, கிளீசே 876 பி மற்றும் சி) கால அளவிற்கான தித்தன் நிலாவின் பொருண்மை புறநிலாக்களை ஓம்புதல் முடியும். இந்தப் பொருண்மை வரம்பிற்கு, புறநிலாக்கள் வளிமண்டலத்தை வைத்திருக்க முடியாது. ஆராய்ச்சியாளர்கள் புறநிலாக்களுக்கான பொருண்மையை அதிகரித்தனர் மற்றும் IL Aquarii b மற்றும் c சுற்றி செவ்வாய் நிறை கொண்ட புறநிலாக்கள் அபுள் நேரத்திற்கு மேலே உள்ள நேர அளவீடுகளில் நிலையானதாக இருக்கும் என்று கண்டறிந்தனர். CHEOPS திட்டப்பணி பொலிவான எம் வகைக் குறுமீன்களைச் சுற்ரியுள்ல புறநிலாக்களைக் கண்டறிய முடியும் அல்லது ESPRESSO திட்டம் புறநிலாக்களால் ஏற்படும் உரோசிட்டர்-மெக்ளாலின் விளைவைக் கண்டறிய முடியும். இரண்டு முறைகளுக்கும் கடப்புநிலைப் புறக்கொள் தேவைப்படுகிறது, இது இந்த நான்கு வேட்புகளுக்கும் பொருந்தாது. [59]
ஒரு புறக்கோளைப் போலவே, ஒரு புறந்லாவும் அதன் முதன்மையான இட த்தில் ஓதத்தால் பூட்டப்படலாம். எவ்வாறாயினும், புறநிலாவின் முதன்மையிடம் ஒரு புறக்கோள் என்பதால், அது ஓதத்தால் பூட்டப்பட்ட பிறகும் அதன் விண்மீனுடன் தொடர்புடையதாக தொடர்ந்து சுழலும். இதனால் காலவரையின்றி பகல்/இரவு சுழற்சியை நிகழ்த்தும்.
2பொருண்மை ஜே1119-1137AB ஐ கடக்கும் சாத்தியமான புறநிலா அதன் புரவலன் வாழ்தகவு மண்டலத்தில் உள்ளது (குறைந்தது தொடக்கத்தில் கோள் குளிர்ச்சியடையும் வரை), ஆனால் இந்த அமைப்பு 10 மில்லியன் ஒலியாண்டு பழமையானது என்பதால் சிக்கலான வாழ்க்கை உருவாக வாய்ப்பில்லை. உறுதிப்படுத்தப்பட்டால், புறநிலா தொல்பழங்கால புவியை ஒத்ததாக இருக்கலாம் மற்றும் ஜேம்ஸ் வெப் விண்வெளித் தொலைநோக்கி வழி அதன் வளிமண்டலத்தின் பான்மைகள் ஒருவேளை உயிர்கள் உருவாவதற்கான கால அளவில் வரம்புகளை வைக்கலாம். [12]
மேலும் காண்க
[தொகு]மேற்கோள்கள்
[தொகு]- ↑ "Hubble finds compelling evidence for a moon outside the Solar System – Neptune-sized moon orbits Jupiter-sized planet". பார்க்கப்பட்ட நாள் 4 October 2018.
- ↑ 2.0 2.1 Woo, Marcus (27 January 2015). "Why We're Looking for Alien Life on Moons, Not Just Planets". Wired. https://www.wired.com/2015/01/looking-alien-life-moons-just-planets/. பார்த்த நாள்: 27 January 2015.
- ↑ 3.0 3.1 Kipping D. M. (2009). "Transit timing effects due to an exomoon". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 392 (3): 181–189. doi:10.1111/j.1365-2966.2008.13999.x. Bibcode: 2009MNRAS.392..181K.
- ↑ Heller, René (2014). "Detecting Extrasolar Moons Akin to Solar System Satellites with an Orbital Sampling Effect" (in en). The Astrophysical Journal 787 (1): 14. doi:10.1088/0004-637X/787/1/14. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:0004-637X. Bibcode: 2014ApJ...787...14H. http://stacks.iop.org/0004-637X/787/i=1/a=14.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 Teachey, Alex; Kipping, David M. (4 October 2018). "Evidence for a large exomoon orbiting Kepler-1625b". Science Advances 4 (10): eaav1784. doi:10.1126/sciadv.aav1784. பப்மெட்:30306135. Bibcode: 2018SciA....4.1784T.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Kipping, David; Bryson, Steve (13 January 2022). "An exomoon survey of 70 cool giant exoplanets and the new candidate Kepler-1708 b-i". Nature 6 (3): 367–380. doi:10.1038/s41550-021-01539-1. பப்மெட்:35399159. Bibcode: 2022NatAs...6..367K.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 Bennett, D.P. (13 December 2013). "A Sub-Earth-Mass Moon Orbiting a Gas Giant Primary or a High Velocity Planetary System in the Galactic Bulge". The Astrophysical Journal 785 (2): 155. doi:10.1088/0004-637X/785/2/155. Bibcode: 2014ApJ...785..155B.
- ↑ 8.0 8.1 8.2 Miyazaki, S. (24 July 2018). "MOA-2015-BLG-337: A Planetary System with a Low-mass Brown Dwarf/Planetary Boundary Host, or a Brown Dwarf Binary". The Astronomical Journal 156 (3): 136. doi:10.3847/1538-3881/aad5ee. Bibcode: 2018AJ....156..136M.
- ↑ Columbia University. "New observations help explain the dimming of Tabby's Star". Phys.org.
- ↑ Martinez, Miquel; Stone, Nicholas C.; Metzger, Brian D. (5 September 2019). "Orphaned Exomoons: Tidal Detachment and Evaporation Following an Exoplanet-Star Collision". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 489 (4): 5119–5135. doi:10.1093/mnras/stz2464. Bibcode: 2019MNRAS.489.5119M.
- ↑ Carlson. "Shredded exomoon may explain weird behavior of Tabby's Star - Tabby's star may have kidnapped an icy "exomoon" from its parent planet and brought it close in, where the world evaporated, creating dust and debris.". Astronomy.
- ↑ 12.0 12.1 12.2 12.3 12.4 Limbach, Mary Anne; Vos, Johanna M.; Winn, Joshua N.; Heller, Rene; Mason, Jeffrey C.; Schneider, Adam C.; Dai, Fei (2021-08-18). "On the Detection of Exomoons Transiting Isolated Planetary-mass Objects" (in en). The Astrophysical Journal Letters 918 (2): L25. doi:10.3847/2041-8213/ac1e2d. Bibcode: 2021ApJ...918L..25L.
- ↑ 13.0 13.1 Canup, R.; Ward, W. (2006). "A common mass scaling relation for satellite systems of gaseous planets". Nature 441 (7095): 834–839. doi:10.1038/nature04860. பப்மெட்:16778883. Bibcode: 2006Natur.441..834C.
- ↑ Exomoons: on the hunt for distant worlds. Mary Halton, BBC News. 5 July 2018.
- ↑ University of Bern (29 August 2019). "Hints of a volcanically active exomoon". EurekAlert!. https://www.eurekalert.org/pub_releases/2019-08/uob-hoa082919.php.
- ↑ 16.0 16.1 Moon formation and orbital evolution in extrasolar planetary systems-A literature review பரணிடப்பட்டது 14 மார்ச்சு 2014 at the வந்தவழி இயந்திரம், K Lewis – EPJ Web of Conferences, 2011 – epj-conferences.org
- ↑ Alvarado-Montes J. A.; Zuluaga J.; Sucerquia M. (2017). "The effect of close-in giant planets' evolution on tidal-induced migration of exomoons". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 471 (3): 3019–3027. doi:10.1093/mnras/stx1745. Bibcode: 2017MNRAS.471.3019A.
- ↑ Limbach, Mary Anne; Edwin Turner (June 2013). "On the Direct Imaging of Tidally Heated Exomoons". The Astrophysical Journal 769 (2): 98–105. doi:10.1088/0004-637X/769/2/98. Bibcode: 2013ApJ...769...98P.
- ↑ Eggenberger, A (2 April 2009). "Detection and Characterization of Extrasolar Planets through Doppler Spectroscopy". EAS Publications Series 41: 50. doi:10.1051/eas/1041002.
- ↑ "Follow the radio waves to exomoons, UT Arlington physicists say – UTA News Center".
{{cite web}}
: Missing or empty|url=
(help) - ↑ Han C.; Han W. (2002). "On the Feasibility of Detecting Satellites of Extrasolar Planets via Microlensing". The Astrophysical Journal 580 (1): 490–493. doi:10.1086/343082. Bibcode: 2002ApJ...580..490H. https://cds.cern.ch/record/570962.
- ↑ Lewis K. M.; Sackett P. S.; Mardling R. A. (2008). "Possibility of Detecting Moons of Pulsar Planets through Time-of-Arrival Analysis". The Astrophysical Journal Letters 685 (2): L153–L156. doi:10.1086/592743. Bibcode: 2008ApJ...685L.153L.
- ↑ Simon, A. (2007). "Determination of the size, mass, and density of "exomoons" from photometric transit timing variations". Astronomy and Astrophysics 470 (2): 727. doi:10.1051/0004-6361:20066560. Bibcode: 2007A&A...470..727S. https://www.aanda.org/articles/aa/pdf/2007/29/aa6560-06.pdf.
- ↑ Kipping D. M.; Fossey S. J.; Campanella G. (2009). "On the detectability of habitable exomoons with Kepler-class photometry". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 400 (1): 398–405. doi:10.1111/j.1365-2966.2009.15472.x. Bibcode: 2009MNRAS.400..398K.
- ↑ Simon A., Szatmary, K. & Szabo Gy. M. (2007). "Determination of the size, mass, and density of exomoons from photometric transit timing variations". Astronomy and Astrophysics 480 (2): 727–731. doi:10.1051/0004-6361:20066560. Bibcode: 2007A&A...470..727S.
- ↑ 26.0 26.1 Cabrera J.; Schneider J. (2007). "Detecting companions to extrasolar planets using mutual events". Astronomy and Astrophysics 464 (3): 1133–1138. doi:10.1051/0004-6361:20066111. Bibcode: 2007A&A...464.1133C.
- ↑ Detecting extrasolar moons akin to solar system satellites with an orbital sampling effect "காப்பகப்படுத்தப்பட்ட நகல்". Archived from the original on 25 ஏப்ரல் 2018. பார்க்கப்பட்ட நாள் 23 நவம்பர் 2023.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help)CS1 maint: bot: original URL status unknown (link), René Heller, (Submitted on 24 March 2014 (v1), last revised 30 April 2014 (this version, v2)) - ↑ Hadhazy (2014-05-12). "New Exomoon Hunting Technique Could Find Solar System-like Moons".
{{cite web}}
: Missing or empty|url=
(help) - ↑ Payne, Matthew J.; Veras, Dimitri; Holman, Matthew J.; Gänsicke, Boris T. (2016-03-01). "Liberating exomoons in white dwarf planetary systems". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 457 (1): 217–231. doi:10.1093/mnras/stv2966. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:0035-8711. Bibcode: 2016MNRAS.457..217P.
- ↑ Klein, Beth; Doyle, Alexandra E.; Zuckerman, B.; Dufour, P.; Blouin, Simon; Melis, Carl; Weinberger, Alycia J.; Young, Edward D. (2021-02-01). "Discovery of Beryllium in White Dwarfs Polluted by Planetesimal Accretion". The Astrophysical Journal 914 (1): 61. doi:10.3847/1538-4357/abe40b. Bibcode: 2021ApJ...914...61K.
- ↑ Doyle, Alexandra E.; Desch, Steven J.; Young, Edward D. (2021-02-01). "Icy Exomoons Evidenced by Spallogenic Nuclides in Polluted White Dwarfs". The Astrophysical Journal Letters 907 (2): L35. doi:10.3847/2041-8213/abd9ba. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:0004-637X. Bibcode: 2021ApJ...907L..35D.
- ↑ Российские астрономы впервые открыли луну возле экзопланеты பரணிடப்பட்டது 10 மார்ச்சு 2012 at the வந்தவழி இயந்திரம் (in Russian) – "Studying of a curve of change of shine of WASP-12b has brought to the Russian astronomers unusual result: regular splashes were found out.<...> Though stains on a star surface also can cause similar changes of shine, observable splashes are very similar on duration, a profile and amplitude that testifies for benefit of exomoon existence."
- ↑ Bennett, D.P. (2014). "A Sub-Earth-Mass Moon Orbiting a Gas Giant Primary or a High Velocity Planetary System in the Galactic Bulge". The Astrophysical Journal 785 (2): 155. doi:10.1088/0004-637X/785/2/155. Bibcode: 2014ApJ...785..155B.
- ↑ Teachey, Alex; Kipping, David M.; Schmitt, Allan R. (2017). "HEK VI: On the Dearth of Galilean Analogs in Kepler and the Exomoon Candidate Kepler-1625b I". The Astronomical Journal 155 (1): 36. doi:10.3847/1538-3881/aa93f2. Bibcode: 2018AJ....155...36T.
- ↑ Laura Kreidberg; Rodrigo Luger; Megan Bedell (24 April 2019), No Evidence for Lunar Transit in New Analysis of HST Observations of the Kepler-1625 System, arXiv:1904.10618, எண்ணிம ஆவணச் சுட்டி:10.3847/2041-8213/ab20c8
- ↑ 36.0 36.1 36.2 36.3 36.4 36.5 36.6 36.7 36.8 Fox, Chris; Wiegert, Paul (23 November 2020). "Exomoon Candidates from Transit Timing Variations: Eight Kepler systems with TTVs explainable by photometrically unseen exomoons". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 501 (2): 2378–2393. doi:10.1093/mnras/staa3743. Bibcode: 2021MNRAS.501.2378F.
- ↑ 37.0 37.1 37.2 37.3 37.4 37.5 37.6 Kipping, David (8 August 2020). "An Independent Analysis of the Six Recently Claimed Exomoon Candidates". The Astrophysical Journal 900 (2): L44. doi:10.3847/2041-8213/abafa9. Bibcode: 2020ApJ...900L..44K.
- ↑ Kipping, David; Yahalomi, Daniel A. (January 2023). "A search for transit timing variations within the exomoon corridor using Kepler data". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 518 (3): 3482–3493. doi:10.1093/mnras/stac3360. Bibcode: 2023MNRAS.518.3482K.
- ↑ Yahalomi, Daniel A.; Kipping, David (October 2023). "Not So Fast Kepler-1513: A Perturbing Planetary Interloper in the Exomoon Corridor". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
- ↑ "1SWASP J1407 b". பார்க்கப்பட்ட நாள் 1 February 2015.
- ↑ Lazzoni, C. (20 July 2020). "The search for disks or planetary objects around directly imaged companions: A candidate around DH Tau B". Astronomy & Astrophysics 641: A131. doi:10.1051/0004-6361/201937290. Bibcode: 2020A&A...641A.131L.
- ↑ 42.0 42.1 Ben-Jaffel, Lotfi; Ballester, Gilda (3 April 2014). "Transit of Exomoon Plasma Tori: New Diagnosis". The Astrophysical Journal 785 (2): L30. doi:10.1088/2041-8205/785/2/L30. Bibcode: 2014ApJ...785L..30B.
- ↑ 43.0 43.1 Oza, Apurva V.; Johnson, Robert E.; Lellouch, Emmanuel; Schmidt, Carl; Schneider, Nick; Huang, Chenliang; Gamborino, Diana; Gebek, Andrea et al. (2019-08-28). "Sodium and Potassium Signatures of Volcanic Satellites Orbiting Close-in Gas Giant Exoplanets". The Astrophysical Journal 885 (2): 168. doi:10.3847/1538-4357/ab40cc. Bibcode: 2019ApJ...885..168O.
- ↑ Wyttenbach, A.; Ehrenreich, D.; Lovis, C.; Udry, S.; Pepe, F. (5 May 2015). "Spectrally resolved detection of sodium in the atmosphere of HD 189733b with the HARPS spectrograph". Astronomy & Astrophysics 577: A62. doi:10.1051/0004-6361/201525729. Bibcode: 2015A&A...577A..62W. https://www.aanda.org/articles/aa/full_html/2015/05/aa25729-15/aa25729-15.html.
- ↑ Keles, Engin; Mallonn, Matthias; von Essen, Carolina; Carroll, Thorsten; Alexoudi, Xanthippi; Pino, Lorenzo; Ilyin, Ilya; Poppenhager, Katja et al. (October 2019). "The potassium absorption on HD189733b and HD209458b". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters 489 (1): L37-L41. doi:10.1093/mnrasl/slz123. Bibcode: 2019MNRAS.489L..37K.
- ↑ 46.0 46.1 46.2 Gebek, Andrea; Oza, Apurva (29 July 2020). "Alkaline exospheres of exoplanet systems: evaporative transmission spectra". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 497 (4): 5271–5291. doi:10.1093/mnras/staa2193. Bibcode: 2020MNRAS.497.5271G. https://academic.oup.com/mnras/article-abstract/497/4/5271/5877918?redirectedFrom=fulltext. பார்த்த நாள்: 8 December 2020.
- ↑ Timmermann, Anina (29 January 2020). "Radial velocity constraints on the long-period transiting planet Kepler-1625 b with CARMENES". Astronomy & Astrophysics 635: A59. doi:10.1051/0004-6361/201937325. Bibcode: 2020A&A...635A..59T.
- ↑ "Weird giant may be the first known alien moon – Evidence is mounting that a world the size of Neptune could be orbiting a giant planet far, far away.". https://www.nationalgeographic.com/science/2018/10/news-first-exomoon-nasa-kepler-planets-facts-space/.
- ↑ "MOA-2011-BLG-262". பார்க்கப்பட்ட நாள் 1 February 2015.
- ↑ "WASP-12 b". பார்க்கப்பட்ட நாள் 1 February 2015.
- ↑ Seidel, J.V.; Ehrenreich, D.; Wyttenbach, A.; Allart, R.; Lendl, M.; Pino, L.; Bourrier, V.; Cegla, H.M. et al. (27 March 2019). "Hot Exoplanet Atmospheres Resolved with Transit Spectroscopy (HEARTS)★ II. A broadened sodium feature on the ultra-hot giant WASP-76b". Astronomy & Astrophysics 623: A166. doi:10.1051/0004-6361/201834776. Bibcode: 2019A&A...623A.166S.
- ↑ Johnson, Robert E.; Huggins, Patrick (August 2006). "Toroidal Atmospheres around Extrasolar Planets". Publications of the Astronomical Society of the Pacific 118 (846): 1136–1143. doi:10.1086/506183. Bibcode: 2006PASP..118.1136J.
- ↑ Hoeijmakers, H.J.; Seidel, J.V.; Pino, L.; Kitzmann, D.; Sindel, J.P.; Ehrenreich, D.; Oza, A.V.; Bourrier, V. et al. (18 September 2020). "Hot Exoplanet Atmospheres Resolved with Transit Spectroscopy (HEARTS) - IV. A spectral inventory of atoms and molecules in the high-resolution transmission spectrum of WASP-121 b". Astronomy & Astrophysics 641: A123. doi:10.1051/0004-6361/202038365. Bibcode: 2020A&A...641A.123H.
- ↑ "NASA Supercomputer Assists the Hunt for Exomoons". Archived from the original on 1 February 2015. பார்க்கப்பட்ட நாள் 31 January 2015.
- ↑ Nesvorny, David (June 2012). "The Detection and Characterization of a Nontransiting Planet by Transit Timing Variations". Science 336: 1133–1136. doi:10.1126/science.1221141. பப்மெட்:22582018. Bibcode: 2012Sci...336.1133N.
- ↑ Heller, René; Rory Barnes (January 2013). "Exomoon habitability constrained by illumination and tidal heating". Astrobiology 13 (1): 18–46. doi:10.1089/ast.2012.0859. பப்மெட்:23305357. Bibcode: 2013AsBio..13...18H.
- ↑ Heller, René (September 2012). "Exomoon habitability constrained by energy flux and orbital stability". Astronomy and Astrophysics 545: L8. doi:10.1051/0004-6361/201220003. Bibcode: 2012A&A...545L...8H.
- ↑ http://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4357/aa67ea/meta The Longevity of Water Ice on Ganymedes and Europas around Migrated Giant Planets
- ↑ Martínez-Rodríguez, Héctor; Caballero, José Antonio; Cifuentes, Carlos; Piro, Anthony L.; Barnes, Rory (December 2019). "Exomoons in the Habitable Zones of M Dwarfs" (in en). Astrophysical Journal 887 (2): 261. doi:10.3847/1538-4357/ab5640. பன்னாட்டுத் தர தொடர் எண்:0004-637X. Bibcode: 2019ApJ...887..261M.
வெளி இணைப்புகள்
[தொகு]- Shadow Moons: The Unknown Sub-Worlds that Might Harbor Life
- Likely First Photo of Planet Beyond the Solar System
- Working Group on Extrasolar Planets – Definition of a "Planet" Position statement on the definition of a planet. (IAU)
- The Hunt for Exomoons with Kepler (HEK): I. Description of a New Observational Project