அகிர்
| அகிர்/அகீர் | |
|---|---|
 ஜஜ்ஜாரில் ராவ் துலராம் சிங்கின் சிலை | |
| மதங்கள் | இந்து சமயம் |
| மக்கள்தொகை கொண்ட மாநிலங்கள் | இந்தியா மற்றும் நேபாளம் |
| உட்பிரிவுகள் | யது, நந்தவன்சி, மற்றும் குலவன்சி அகிர் |
அகிர் அல்லது அகீர் (Ahir or Aheer ) இந்தியாவில் உள்ள ஒரு இனக் [1] குழுவாகும். இவற்றில் பெரும்பாலான உறுப்பினர்கள் இந்திய யாதவர் சமூகத்தைச் சேர்ந்தவர்கள் என்று அடையாளம் காணப்படுகிறார்கள். ஏனெனில் அவர்கள் இரண்டு சொற்களாளும் குறிப்பிடப்படுகின்றனர். [2] அகிர்கள் ஒரு சாதியாகவும், ஒரு குலமாகவும், ஒரு சமூகமாகவும், ஒரு இனமாகவும் மற்றும் ஒரு பழங்குடிகளாகவும் என பல்வேறு விதமாக விவரிக்கப்படுகிறார்கள்.
யதுவன்சி அகிர் என்பவர்கள் (யதுபன்சிகள், யதுபன்கள், யாதவன்சி, யாதவம்சி) என்றும்) பண்டைய யாதவ பழங்குடியினரிடமிருந்து வந்தவர்கள் என்று கூறப்படுகிறது. [3] யதுவன்சிகளின் தோற்றத்தை யதுகுலத்திலிருந்துக் கண்டுபிடித்தனர்.
அகிர்களின் பாரம்பரிய தொழில் கால்நடைகளை மேய்ப்பது மற்றும் விவசாயம் ஆகிய இரண்டுமாகும். இவர்கள் இந்தியா முழுவதும் காணப்படுகின்றனர். ஆனால் இவர்கள் குறிப்பாக நாட்டின் வடக்குப் பகுதிகளில் அதிகம் குவிந்துள்ளனர். வட இநதியாவில் இவர்கள் கௌலி, [4] கோசி, கோப், ராவ் சாப் உள்ளிட்ட பல பெயர்களால் அறியப்படுகின்றனர். [5] உத்தரபிரதேசத்தின் புந்தேல்கண்ட் பிராந்தியத்தில் சிலர் தௌவா அல்லது தௌசாப் என்றும் அழைக்கப்படுகிறார்கள் . [6] குசராத்தில், இவர்கள் அகத் மற்றும் ஆயர் .[7]தென்னிந்தியாவில் இப்பிரிவினர் கொல்லாவார், கோனார், ஆயர், வடுக இடையர் மற்றும் குறும்பு இடையர்கள் என்றும் அழைக்கப்படுகிறது.
சொற்பிறப்பியல்
[தொகு]கங்கா ராம் கார்க் என்ற வரலாற்றாசிரியர் அகிர்களை பண்டைய அபிரா சமூகத்திலிருந்து வந்த ஒரு பழங்குயினம் என்று கருதுகிறார். இந்தியாவில் இவர்களின் துல்லியமான இடம் என்பது மகாபாரதம் போன்ற பழைய நூல்களின் விளக்கங்கள் மற்றும் தொலமியின் எழுத்துக்களை அடிப்படையாகக் கொண்ட பல்வேறு கோட்பாடுகளுக்கு உட்பட்டது. அகிர் என்ற சொல் சமசுகிருத வார்த்தையின் பிராகிருத வடிவம் என்று அவர் நம்புகிறார். அபிரா என்பது அச்சமற்றது என்று பொருள் தருகிறது. பின்னர் இந்த வார்த்தை கோபா அல்லது ஆயர் பட்டியல்களுக்கான பொதுவான வார்த்தையாக மாறியிருக்கலாம். ஆனால் பெங்காலி மற்றும் மராத்திமொழிகளில் தற்போதைய சொல் அபிர் என்று அவர் குறிப்பிடுகிறார். [8] அபிரா பெயரைப் பயன்படுத்தும் ஒரு பிராமண சமூகத்தை கார்க் வேறுபடுத்துகிறார். இன்றைய மகாராஷ்டிரா மற்றும் குஜராத் மாநிலங்களில் இவர்கள் காணப்படுகிறார்கள் என்று அவர் கூறுகிறார். பிராமணர்களின் பிரிவு அபிரா பழங்குடியினருக்கு பூசாரிகளாவார்கள். [8]
குசராத்தில் உள்ள அகிர்கள் சூம்ர வம்சத்திலிருந்து வந்தவர்கள் என்றும், கிருட்டிணரின் யாதவ இனத்திலிருந்து வந்தவர்கள் என்றும் கூறுகின்றனர். [9]
வரலாறு
[தொகு]
ஆரம்பகால வரலாறு
[தொகு]பண்டைய அபிராவின் தோற்றம் பற்றிய கோட்பாடுகள், அகிர்களின் மூதாதையர்கள் அவற்றின் இருப்பிடம் தொடர்பான கோட்பாடுகளின் அதே காரணங்களுக்காக வேறுபடுகின்றன; அதாவது, நம்பமுடியாத மற்றும் தெளிவற்றதாக அறியப்பட்ட பழைய நூல்களின் மொழியியல் மற்றும் உண்மை பகுப்பாய்வின் விளக்கத்தை நம்பியுள்ளது.[10] எஸ். டி.எஸ். யாதவா என்ற வரலாற்று ஆசிரியர் நவீன அகிர் சமூகத்திற்கான தோற்றக் கோட்பாடுகளில் இந்த நிலைமை எவ்வாறு பாதிக்கிறது என்பதை விவரிக்கிறார்
அவர்களின் தோற்றம் மர்மத்தில் மூடியுள்ளது மற்றும் பல கோட்பாடுகளுடன் சர்ச்சையில் மூழ்கியுள்ளது. அவற்றில் பெரும்பாலானவை அகிர்களின் முன்னோர்களுக்கு அபிராக்கள் என்று அறியப்பட்ட மக்களுடன் இணைக்கின்றன.[11]
ஜேம்ஸ் டோட் போன்ற சிலர் அபிரா ஒரு சித்தியன் பழங்குடி என்று கூறுகிறார்கள். அவர்கள் இந்தியாவுக்கு குடிபெயர்ந்தார்கள் என்றும் புராணங்களை ஆதாரமாக சுட்டிக்காட்டுகிறார்கள். சுனில் குமார் பட்டாச்சார்யா போன்றவர்கள் இந்த கோட்பாட்டை ஒத்திசைவற்றதாக நிராகரித்து, கி.பி 1 ஆம் நூற்றாண்டின் படைப்பான உரோம மாலுமிகளால் கையேடு போன்று பயன்படுத்தப்பட்ட ஒரு செலவுக் குறிப்பேடான செங்கடல் செலவில் அபிரா என்பவர்கள் இந்தியாவில் இருந்ததாக பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளது என்று கூறுகிறார்கள். பட்டாச்சார்யா பழங்கால அபிராக்களை ஒரு பழங்குடியினராக இல்லாமல் ஒரு இனமாக கருதுகிறார். [10] எம்.எஸ்.ஏ.ராவ் மற்றும் வரலாற்றாசிரியர்களான பி.எம்.சந்தோர்கர் மற்றும் டி.பத்மஜா ஆகியோர் அகிர்களை பண்டைய யாதவ பழங்குடியினருடன் ஒப்பிடுவதற்கு கல்வெட்டு மற்றும் வரலாற்று சான்றுகள் உள்ளன என்று கூறுகிறார்கள். [12] [13] [14]
பத்ம-புராணங்களிலும், சில இலக்கியப் படைப்புகளிலும் அபிராக்கள் கிருட்டிணரின் இனத்தைச் சேர்ந்தவர்கள் என்று குறிப்பிடப்பட்டுள்ளது. [15] [16] கே.பி. [17] [18]
அவர்கள் ஒரு இனம் அல்லது பழங்குடியினராக இருந்தாலும், நாடோடிகளாக இருந்தாலும் அல்லது இடம்பெயர்ந்தவர்களாக இருந்தாலும் அல்லது வெற்றிபெறும் அலையின் ஒரு பகுதியாக இருந்தாலும், இந்தோ-சித்தியா அல்லது மத்திய ஆசியாவில் தோன்றியவர்கள். இதேபோல், அபிராவின் தொழில் நிலை குறித்து எந்தவிதமான உறுதியும் இல்லை, பண்டைய நூல்கள் சில சமயங்களில் அவற்றை கால்நடை மேய்ப்பவர்கள் மற்றும் சக ஊழியர்கள் என்று குறிப்பிடுகின்றன. ஆனால் மற்ற நேரங்களில் கொள்ளையடிக்கும் பழங்குடியினர் மற்றும் ஆட்சியாளர்கள் என்று குறிப்பிடுகின்றன. [19]
இராச்சியங்கள்
[தொகு]அகிர் இராச்சியங்கள் கீழே சேர்க்கப்பட்டுள்ளன:
- ரேவாரி மன்னர் பலராம்வன்சி [20]
- நாசிக்கின் வீர்சன் அகிர் [21]
- இன்றைய நேபாளத்தில் 12 ஆம் நூற்றாண்டுக்கு முந்தைய பகுதிகளில் அகிர் வம்சம் [22]
- ஜுனாகத்தின் சுதாசமா வம்சம்: [23] ஜுனாகத் நவகனா மற்றும் கெங்கரின் சூடசாம மன்னர்கள் அகிர் ராணா, ஹேம்சந்திராவின் திவ்யசுரயாவில் அபிரா ரனகா மற்றும் மேருதுங்காவின் பிரபந்தா-சிந்தமணி என வர்ணிக்கப்பட்டனர். ஏனெனில் அவர்களின் மூதாதையர்கள் அகிர்களால் அரியணையில் அமர்த்தப்பட்டனர். [24] ஆளும் இல்லத்திற்கும் அகிர்களுக்கும் இடையிலான கூட்டணியால் வம்சம் உருவாக்கப்பட்டது [25] [26] பின்னர் இது ராஜபுத்திர வம்சமாக மாறியது [27] [28] [29] [30]
- ஜலேசர் மற்றும் கரௌலி அகிர் இராச்சியம் [31]
இராணுவ ஈடுபாடுகள்
[தொகு]இந்தியாவின் பிரித்தன் ஆட்சியாளர்கள் 1920களில் பஞ்சாபின் அகிர்களை " தற்காப்பு இனம் " என்று வகைப்படுத்தினர். [32] அவர்கள் 1898 முதல் இராணுவத்தில் சேர்க்கப்பட்டனர். [33] அந்த ஆண்டில், ஆங்கிலேயர்கள் நான்கு அகிர் படைப்பிரிவை நிறுவினர். அவற்றில் இரண்டு 95 வது ரஸ்ஸலின் காலாட்படையில் இருந்தன . [34] சீன-இந்தியப் போரின்போது 1962 ஆம் ஆண்டில் ரெசாங் லாவில் கடைசி நிலைப்பாட்டில் 13 குமாவோன் படைப்பிரிவைச் சேர்ந்த அகிர்களின் ஈடுபாடு இந்திய இராணுவம் மற்றும் அரசாங்கத்தால் கொண்டாடப்பட்டது. அவர்களின் துணிச்சலை நினைவுகூரும் வகையில் போர் நினைவுச்சின்னத்திற்கு அகிர் தாம் என்று பெயரிடப்பட்டுள்ளது. [35] [36]
1965 இந்தியா-பாக்கித்தான் போரின் போது, அகிர் படைப்பிரிவான 4 குமாவோன் படைப்பிரிவு முக்கிய பங்கு வகித்தது. பாக்கித்தான் படைகளிடமிருந்து கைப்பற்றப்பட்ட குன்றில் கொல்லப்பட்ட வீரர்களின் நினைவாக இந்திய ராணுவம் பாயிண்ட் 8667 ஐ யாதவ குன்றுஹில் என்று பெயர் மாற்றியது. [37] [38]
காரந்திகரி இந்து மதம்
[தொகு]நவீன சகாப்தம் உட்பட, காரந்திகாரி இந்து குழுக்களில் அகிர்கள் ஒன்றாகும். உதாரணமாக, 1930 ஆம் ஆண்டில், சுமார் 200 அஹிர்கள் திரிலோச்சன் சன்னதியை நோக்கி அணிவகுத்து, இஸ்லாமிய தன்ஜீம் ஊர்வலங்களுக்கு பதிலளிக்கும் வகையில் பூஜை செய்தனர் . [39] 1920களில் இருந்தே சில அகிர்கள் யாதவர்கள் என்ற பெயரை ஏற்கத் தொடங்கினர் . மேலும் பல்வேறு இந்து மகாசபைகள் ரஜித் சிங் போன்ற சித்தாந்தவாதிகளால் நிறுவப்பட்டன. ஒரு சத்திரிய தோற்றத்தைக் கண்டுபிடிப்பதற்கான பல சாதி வரலாறுகள் மற்றும் காலக்கட்டுரைகள் அந்த நேரத்தில் மன்னன்லால் அபிமன்யுவால் போன்றவர்களால் எழுதப்பட்டன. ராஜின் கீழ் சமூக-பொருளாதார நிலை மற்றும் சடங்கு ஆகியவற்றிற்காக பல்வேறு சாதிகளிடையே நகைச்சுவையின் ஒரு பகுதியாக இவை இருந்தன. மேலும் அவர்கள் ஒரு வைராக்கியமான, தற்காப்பு இந்து நெறிமுறைகளுக்கு ஆதரவளித்தனர். [40]
உட்பிரிவுகள்
[தொகு]பாரம்பரியமாக அகிர்கள் யதுவன்சி, நந்தவன்சி மற்றும் குவால் (குவால்வன்சி) போன்ற துணைப்பிரிவுகளாக பிரிக்கப்பட்டுள்ளனர். [41] அவர்களிடம் 20க்கும் மேற்பட்ட துணை சாதிகள் உள்ளன. [42]
பரவல்
[தொகு]வட இந்தியா
[தொகு]பெஹ்ரர், அல்வார், ரேவாரி, நர்னால், மகேந்திரகர், குருகிராம் [43] மற்றும் ஜஜ்ஜார் [44] [45] ஆகியவற்றைச் சுற்றியுள்ள பிராந்தியத்தில் இவர்கள் பெரும்பான்மையாக உள்ளனர். எனவே இது அகிர்வால் அல்லது அகிர்களின் தங்குமிடம் என்று அழைக்கப்படுகிறது. [46]
தில்லியில் 40 கிராமங்கள் உள்ளன. 1990கள் வரை அகிர்கள் வட இந்தியா மற்றும் நேபாள மாதேசின் பெரும்பான்மையான குழுவில் இருந்தனர். அதன் பின்னர் முஸ்லிம் அதிக பிறப்பு விகிதங்கள் காரணமாக அவர்களை முந்தியது. [47] அண்டை குருகிராமில் 106 கிராமங்கள் உள்ளன [48] மேலும் நொய்டாவில் சுமார் 12 கிராமங்கள் உள்ளன. [49] [50]
கலாச்சாரம்
[தொகு]உணவு முறை
[தொகு]மானுடவியலாளர் குமார் சுரேஷ் சிங், ராஜஸ்தானி அகிர்கள் அசைவ உணவி உண்பவர்கள் என்று குறிப்பிடுகிறார். இருப்பினும் இவர்கள் சைவ மற்றும் அசைவ உணவுகளை தனித்தனி அடுப்புகளில் சமைக்கிறார்கள். இவர்கள் ஆட்டிறைச்சி, கோழி, மீன் போன்றவற்றைச் சாப்பிட்டாலும் மாட்டிறைச்சி அல்லது பன்றி இறைச்சி சாப்பிடுவதில்லை. இவர்களின் பிரதான உணவு கோதுமை ஆகும். குளிர்காலத்தில் தினை சாப்பிடப்படுகிறது, பண்டிகை சந்தர்ப்பங்களில் அரிசியும் உண்கிறார்கள்.இவர்கள் மது அருந்துகிறார்கள், பீடி மற்றும் சிகரெட்டுகளை புகைக்கிறார்கள். வெற்றிலை மென்று சாப்பிடுகிறார்கள் . [51] இருப்பினும், மகாராட்டிராவில், அகிர்கள் பெரும்பாலும் சைவ உணவு உண்பவர்கள் என்றும், பருப்பு வகைகள் மற்றும் கிழங்குகளுடன் கோதுமையை பிரதானமாக சாப்பிடுவதாகவும், மதுபானங்களைத் தவிர்த்ததாகவும் சிங் கூறுகிறார். [52] உத்தரப் பிரதேசத்தில்பெரும்பாலான அகிர்கள் சைவ உணவு உண்பவர்கள் என்று நூர் முகமது குறிப்பிடுகிறார். சிலர் விதிவிலக்காக மீன்பிடி மற்றும் கோழி வளர்ப்பில் ஈடுபடுகின்றனர். [53] ராஷ் பிஹாரி லால் கூறுகையில் குசராத்தில், அகிர்கள் பெரும்பாலும் சைவ உணவு உண்பவர்கள், பஜ்ரா மற்றும் ஜோவர் கோதுமையை அவ்வப்போது அரிசியுடன் சாப்பிட்டார்கள் என்றும் சிலர் மது அருந்தினர், சிலர் பீடிகளை புகைத்தனர் என்றும் சில பழைய தலைமுறையினர் ஹூக்காக்களை புகைத்தனர் என்றும் கூறுகிறார். [54]
நாட்டுப்புறவியல்
[தொகு]வீர் லோரிக் என்ற புராண அகிர் நாயகனின் வாய்வழி காவியம் வட இந்தியாவில் நாட்டுப்புற பாடகர்களால் தலைமுறைகளாக பாடப்பட்டு வருகிறது. முல்லா தௌத், என்ற ஒரு சூபி முஸ்லீம் 14 ஆம் நூற்றாண்டில் காதல் கதையை எழுதினார். [55] மற்ற அகிர்கள் நாட்டுப்புற மரபுகளில் கஜ்ரி மற்றும் பிரஹா தொடர்பானவை அடங்கும். [56]
குறிப்புகள்
[தொகு]- ↑ edited by Patrick Hanks, Richard Coates, Peter McClure (2016). The Oxford Dictionary of Family Names. Oxford University. p. 22. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-19-252747-9.
{{cite book}}:|author=has generic name (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Encyclopaedia of the Hindu world. Concept Publishing Company. pp. 113–114. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-81-7022-374-0.
- ↑ Sanjay Yadav. The Environmental Crisis of Delhi: A Political Analysis. Worldwide Books. p. 52. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-81-88054-03-9.
- ↑ Mehta. Gonds of the Central Indian Highlands. Concept Publishing Company. pp. 568–569.
- ↑ Lucia Michelutti (2002). "Sons of Krishna: the politics of Yadav community formation in a North Indian town" (PDF). PhD Thesis Social Anthropology. London School of Economics and Political Science University of London. pp. 94, 95.
- ↑ Jain. Between History and Legend: Status and Power in Bundelkhand. Orient Blackswan.
- ↑ Gujarat. Popular Prakashan. p. 46.
- ↑ 8.0 8.1 Garg, Gaṅga Ram, ed. (1992). Encyclopaedia of the Hindu world. Vol. 1. Concept Publishing Company. pp. 113–114. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-81-7022-374-0.
- ↑ Gujarat. Popular Prakashan. 2003. p. 46. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-81-7991-104-4.
- ↑ 10.0 10.1 Bhattacharya, Sunil Kumar (1996). Krishna – Cult in Indian Art. M.D. Publications. p. 126. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 9788175330016.
- ↑ Yadava, S. D. S. (2006). Followers of Krishna: Yadavas of India. Lancer Publishers. p. 1. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 9788170622161.
- ↑ Guha, Sumit (2006). Environment and Ethnicity in India, 1200–1991. University of Cambridge. p. 47. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-02870-7.
- ↑ Rao, M. S. A. (1978). Social Movements in India. Manohar.
- ↑ T., Padmaja (2001). Temples of Kr̥ṣṇa in South India: History, Art, and Traditions in Tamilnāḍu. Archaeology Dept., University of Mysore. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-8-170-17398-4.
- ↑ T (2002). Ay velirs and Krsna. University of Mysore.
- ↑ Garg (1992). Encyclopedia of Hindu world. Concept Publishing.
- ↑ Mularaja solanki (1943). "The Glory that was Gūrjaradeśa, Volume 1". History. Bharathiya Vidya Bhavan. p. 30.
- ↑ K P Jayaswal. "Hindu Polity". History. Bangalore Print. p. 141.
- ↑ Bakker, Hans, ed. (1990). The History of Sacred Places in India As Reflected in Traditional Literature. BRILL and the International Association of Sanskrit Studies. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 9789004093188.
- ↑ Lucia Michelutti (2002). "Sons of Krishna: the politics of Yadav community formation in a North Indian town" (PDF). PhD Thesis Social Anthropology. London School of Economics and Political Science University of London. p. 83.
- ↑ Jalgaon district. "JALGAON HISTORY". Jalgaon District Administration Official Website. Jalgaon district Administration. பார்க்கப்பட்ட நாள் 7 February 2015.
- ↑ Punam Yadav. Social Transformation in Post-conflict Nepal: A Gender Perspective. Taylor & Francis.
- ↑ S. Swayam (2006). Invisible people: pastoral life in proto-historic Gujarat, Volume 1464. John and Erica Hedges Ltd.
- ↑ Encyclopaedia of folklore and folktales of South Asia. Anmol Publications. p. 2771.
- ↑ Harald Tambs-Lyche. Transaction and Hierarchy: Elements for a Theory of Caste. Manohar.
- ↑ Sree Padma. Inventing and Reinventing the Goddess: Contemporary Iterations of Hindu. Lexington Books.
- ↑ Gujarat (1964). Junagadh. Director, Government Print. and Stationery, Gujarat State. p. 5.
- ↑ Sengupta (31 August 2018). The Man Who Saved India. Penguin Random House India Private Limited.
- ↑ The Indian Year Book. Bennett, Coleman & Company. 1924. p. 154.
- ↑ Survey of Industrial Development Potentialities in Pilot Project Areas. The Office. 1959. pp. xxvi.
- ↑ Lucia Michelutti (2002). "Sons of Krishna: the politics of Yadav community formation in a North Indian town" (PDF). PhD Thesis Social Anthropology. London School of Economics and Political Science University of London. p. 47.
- ↑ Mazumder, Rajit K. (2003). The Indian army and the making of Punjab. Orient Blackswan. p. 105. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-81-7824-059-6.
- ↑ Pinch, William R. (1996). Peasants and monks in British India. University of California Press. p. 90. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-520-20061-6.
- ↑ Rao, M. S. A. (1979). Social movements and social transformation: a study of two backward classes movements in India. Macmillan.
- ↑ Guruswamy, Mohan. "Don't forget the heroes of Rezang La". http://www.thehindu.com/opinion/lead/dont-forget-the-heroes-of-rezang-la/article4112584.ece.
- ↑ "Nobody believed we had killed so many Chinese at Rezang La. Our commander called me crazy and warned that I could be court-martialled". http://archive.indianexpress.com/news/-nobody-believed-we-had-killed-so-many-chinese-at-rezang-la.-our-commander-called-me-crazy-and-warned-that-i-could-be-courtmartialled-/1023745/0.
- ↑ Singh, Jasbir (2010). Combat Diary: An illustrated history of operations conducted by 4th Kumaon. Lancer Books. p. 212. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-1-935501-18-3.
- ↑ Roar of the Tiger: Illustrated History of Operations in Kashmir. VIJ BOOKS. 2010. p. 84. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 9789382573586.
- ↑ Gooptu, Nandini (2001). The Politics of the Urban Poor in Early Twentieth-Century India. Cambridge University Press. p. 307. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-44366-1.
The Ahirs in particular who played an important role in militant Hinduism, retaliated strongly against the Tanzeem movement. In July,1930, about 200 Ahirs marched in procession to Trilochan, a sacred Hindu site and performed a religious ceremony in response to Tanzeem processions.
- ↑ Gooptu, Nandini (2001). The Politics of the Urban Poor in Early Twentieth-Century India. Cambridge University Press. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-521-44366-1.
- ↑ Gupta, Dipankar (2004). Caste in question identity or hierarchy?. New Delhi: Sage Publications. pp. 49, 58. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-8-13210-345-5.
- ↑ Patel, Mahendra Lal. Awareness in Weaker Section: Perspective Development and Prospects. M. D. Publications Pvt. Ltd. p. 33. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-8-17533-029-0.
- ↑ Guru Nanak Dev University (2003). Guru Nanak Journal of Sociology. Sociology Department, Guru Nanak Dev University. pp. 5, 6.
- ↑ Verma. Haryana. National Book Trust, India.
- ↑ Sharma. Haryana: Past and Present. Mittal Publications.
- ↑ The Vernacularisation of Democracy: Politics, Caste, and Religion in India. Routledge. pp. 41, 42.
- ↑ Rao, M. S. A. (1973). "Urbanization and Social Change: A Study of a Rural Community on a Metropolitan Fringe". Economic Development and Cultural Change 22 (1): 170–172. doi:10.1086/450702. https://archive.org/details/sim_economic-development-and-cultural-change_1973-10_22_1/page/170.
- ↑ Qureshi, M. H. (1985). A geo-economic evaluation for micro level planning: a case study of Gurgaon District. Centre for the Study of Regional Development, School of Social Sciences, Jawaharlal Nehru University, and Concept Pub. Co.
- ↑ "No moral compass for village between two worlds". The Times of India இம் மூலத்தில் இருந்து 2013-11-09 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20131109094536/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-01-08/delhi/28043082_1_garhi-chaukhandi-noida-authority-great-india-place. "காப்பகப்படுத்தப்பட்ட நகல்". Archived from the original on 2013-11-09. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2020-04-13.
- ↑ "I am CS". Tehelka இம் மூலத்தில் இருந்து 2011-07-16 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20110716203303/http://www.tehelka.com/story_main23.asp?filename=Ne121606_I_am_CS.asp.
- ↑ Singh, Kumar Suresh, ed. (1998). The People of India: Rajasthan. p. 44. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 9788171547661.
- ↑ Singh, Kumar Suresh, ed. (2004). The People of India: Maharashtra. p. 58. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 9788179911006.
- ↑ New Dimensions in Agricultural ... 1992. p. 60. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 9788170224037.
- ↑ Gujarat. 2003. p. 46. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 9788179911044.
- ↑ "Spectrum". http://www.tribuneindia.com/2010/20100801/spectrum/art.htm.
- ↑ The Concise Garland Encyclopedia of World Music: The Middle East, South Asia, East Asia, Southeast Asia. Routledge. 2008. p. 1026. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண் 978-0-415-97293-2.
