லதிஷா
| லதிஷா | |
|---|---|
| நாகரிகம் துவக்கம் |
|
| மண்பாட்டு தொடக்கம் | |
| இசைக்கருவிகள் | துகர் |
| Derivative forms | ஷார் அசோப்[1] |
| மண்டல நிகழ்வுகள் | |
| ஜம்மு-காஷ்மீரின் இசை | |
லதிஷா (Ladishah) ( லடிஷா என்றும் உச்சரிக்கப்படுகிறது) என்பது ஜம்மு மற்றும் காஷ்மீரில் உருவான ஒரு கதை வடிவில் சொல்லப்படும் இசை வகையாகும். அதன் வேர்கள் பாரம்பரிய மற்றும் நகைச்சுவையான நாட்டுப்புற பாடலிலிருந்து முதலில் பாடகர்களால் பாடப்பட்டது. [2] இது பொதுவாக காஷ்மீரி மொழியில் வேதனையை வெளிப்படுத்தவோ அல்லது மக்களை மகிழ்விப்பதற்காகவோ பாடப்படுகிறது. முதன்மையாக அரசியல், சமூக மற்றும் கலாச்சார பிரச்சினைகளை கவிதை அல்லது மெல்லிசை நையாண்டி வடிவில் சுற்றி வருகிறது. சில நிகழ்வுகளில் குரல் இடைவேளையின்றி நகைச்சுவை மற்றும் மெல்லிசைப் பாடலின் வடிவில் ஒரு கலைஞர் தங்கள் கவலைகளை எழுப்பும்போது அது அடையாளம் காணப்படுகிறது. இரண்டு உலோகக் கம்பிகளைக் கொண்ட பாரம்பரியக் கருவியான துகர் என்ற இசைக்கருவியுடன் இது பாடப்படுகிறது. சில நேரங்களில், ஒரு கலைஞர் இசைக்கருவி இல்லாமலும் பாடுவார். [3]
இது இடைக்கால இசையை உள்ளடக்கியது. ஒரு லதிஷா பாடகர், பொது பொழுதுபோக்கு நோக்கத்திற்காக அல்லது அரசியல் பார்வைகள், சமூக உணர்வு அல்லது கலாச்சாரத் திறனைப் பற்றி தவறான உணர்வு மற்றும் பகடி இசையைப் பயிற்சி செய்யாமல் மக்களுக்கு அவர்களின் செய்தியை தெரிவிக்க ஒரு சமூகத்தில் ஒரு தொடர்பாளராக செயல்படுகிறார். பரந்த பொருளில், ஒரு கலைஞர் பாடல் வரிகளைப் பொறுத்து "தெருக் கலைஞர்" அல்லது "வரலாற்றை விவரிப்பவர்" என்றும் குறிப்பிடப்படுகிறார்.[4]
வரலாறு[தொகு]
லதிஷா வகையானது, ஜம்மு மற்றும் காஷ்மீர் இராச்சியத்தில் சுமார் 8-ஆம் நூற்றாண்டு அல்லது 9-ஆம் நூற்றாண்டுகளில் சூழ்நிலை சார்ந்த பாலாட், நகைச்சுவை மற்றும் மெல்லிசை தொனியின் கலவையுடன் விவரிக்கும் பிரபலமான பாடல் வரிகளாக முதலில் வெளிப்பட்டது. காஷ்மீரின் கலாச்சாரத்தில் அதன் வேர்கள் அதே பொழுதுபோக்குக்காரரால் எழுதப்பட்டு விவரிக்கப்பட்டுள்ளன. காஷ்மீரி இலக்கியத்துடன் தொடர்புடைய இலக்கியம், மனித உரிமை மீறலில் ஈடுபடும் ஆட்சியாளர்களை விமர்சிக்க ஆரம்பத்தில் பயன்படுத்தப்பட்டது. சில உள்ளூர் மக்கள் லதிஷா பாடல்கள் அறுவடைக் காலத்தில் குறிப்பாக நாடோடிகளால் பாடப்பட்டதாக நம்புகிறார்கள். பாடல்களுக்கீடாக அவர்களுக்கு உணவு கிடைக்கும். [5]
நவீன இசைப் புரட்சியுடன் காலப்போக்கில், இந்த வகை மக்கள் குறைவாக பிரபலமடைந்தது அல்லது மக்களால் அறியப்படாமல் போனது, பின்னர் அது காஷ்மீர் பிரச்சினையால் வீழ்ச்சியடைந்தது. இது பிராந்தியத்தில் இராணுவ மோதல் தொடங்கியதிலிருந்து அமைதியின்மையைத் தூண்டியது.[6]
சமகால வரலாறு[தொகு]
லதிஷா முதலில் ஆண் கலைஞர்களால் நிகழ்த்தப்பட்டாலும், 2020 ஆம் ஆண்டில், சையத் அரீஜ் சஃப்வி என்ற காஷ்மீரி கலைஞர் காஷ்மீரில் லதிஷாவை நிகழ்த்திய முதல் பெண்மணி ஆனார். [7][8]
தோற்றம்[தொகு]
சில வரலாற்றாசிரியர்கள் இதை ஒரு சார்பு வகையாகக் கருதுகின்றனர். அதே சமயம் காஷ்மீரி எழுத்தாளரும் வரலாற்றுத் துறையில் காஷ்மீர் பல்கலைக்கழகத்தின் இணைப் பேராசிரியருமான டாக்டர் பரூக் பயாஸ் இதை பாரம்பரிய பாடலின் ஒரு சுயாதீன வகையாக அடையாளப்படுத்துகிறார். வரலாற்றுத் துறையின் படி, புல்வாமா மாவட்டத்தின் லாரி கிராமத்தைச் சேர்ந்த காஷ்மீரி பாடகர் ஒருவரால் முதலில் பாடப்பட்டது அல்லது உருவாக்கப்பட்டது. அவர் ஷா வம்சத்தைச் சேர்ந்தவர், மக்கள் அவரை "ஷா ஆஃப் லாரி" என்று அழைத்தனர். எனவே இந்த வகை "லதிஷா" என்று அறியப்பட்டது. [9]
இது பல்வேறு இலக்கியப் பிரமுகர்களால் வெவ்வேறு கருத்துக்களில் விவரிக்கப்பட்டுள்ளது. அதன் கல்விப் பதிவுகளை வரலாற்று ரீதியாகக் கண்காணிப்பதை கடினமாக்குகிறது. சரீப் அகமது சரீப் உட்பட சில கவிஞர்கள், "லதிஷா" என்ற வார்த்தையானது "லதி" என்ற வார்த்தையிலிருந்து உருவானது என்று அங்கீகரிக்கின்றனர். மேலும் "ஷா" என்ற வார்த்தை காஷ்மீர் பள்ளத்தாக்கை பல சந்தர்ப்பங்களில் ஆட்சி செய்த முஸ்லிம் ஆட்சியாளர்களை விவரிக்க பயன்படுத்தப்பட்டது. [9]
உடை[தொகு]
லதிஷா வழக்கமாக மேடைகள் மற்றும் தெருக்களில் பாரம்பரிய உடையான பெரான் போன்றவற்றை அணிந்து நிகழ்த்தப்படுகிறது. மேலும் இது பல்வேறு விஷயங்களில் விமர்சன வர்ணனைகள் மற்றும் சிந்தனைகளை வழங்கும் போது, பாடகர் ஒவ்வொரு முறையும் ஒரு வார்த்தையை உருவாக்கும் போது மெல்லிய ஒலிகளை இசைக்க துகார் என்ற கருவி பயன்படுத்தப்படுகிறது. [2][10]
சான்றுகள்[தொகு]
- ↑ Bhat, Saima (November 6, 2011). "Ladishah, Ladishah..." Archived from the original on ஜனவரி 18, 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் பிப்ரவரி 7, 2023.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(help) - ↑ 2.0 2.1 "Kashmir's street theatre special Laddi Shah on TV". Business Standard News. 2014-08-30. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2020-11-27.
- ↑ "Ladi Shah". Kashmir Life. February 17, 2017.
- ↑ "Walaykum Salam Ladishah Drav". Kashmir Life. 2011-03-14. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2020-11-27.
- ↑ Bhat, Saima (November 6, 2011). "Ladishah, Ladishah..." Archived from the original on ஜனவரி 18, 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் பிப்ரவரி 7, 2023.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(help) - ↑ "Meet 25-year-old Syed Areej Safvi, first Ladishah girl from Kashmir". ஹிந்துஸ்தான் டைம்ஸ். November 25, 2020.
- ↑ "Meet Syed Areej Safvi, Literal First Ladishah Girl From Kashmir". banglanews24.com. 2020-11-02. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2020-11-27.
- ↑ "Meet 25-year-old Syed Areej Safvi, first Ladishah girl from Kashmir". ஹிந்துஸ்தான் டைம்ஸ். November 25, 2020."Meet 25-year-old Syed Areej Safvi, first Ladishah girl from Kashmir". Hindustan Times. 25 November 2020.
- ↑ 9.0 9.1 Bhat, Saima (November 6, 2011). "Ladishah, Ladishah..." Archived from the original on ஜனவரி 18, 2020. பார்க்கப்பட்ட நாள் பிப்ரவரி 7, 2023.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=and|archive-date=(help)Bhat, Saima (6 November 2011). "Ladishah, Ladishah..." பரணிடப்பட்டது 2020-01-18 at the வந்தவழி இயந்திரம் - ↑ "Meet 25-year-old Syed Areej Safvi, first Ladishah girl from Kashmir". ஹிந்துஸ்தான் டைம்ஸ். November 25, 2020."Meet 25-year-old Syed Areej Safvi, first Ladishah girl from Kashmir". Hindustan Times. 25 November 2020.
மேலும் படிக்க[தொகு]
- Zutshi, C. (2014). Kashmir’s Contested Pasts: Narratives, Geographies, and the Historical Imagination. OUP India. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண்:978-0-19-908936-9. https://books.google.com/books?id=FnxJDwAAQBAJ&pg=PT236. பார்த்த நாள்: 2020-11-27.
- Kalla, K.L. (1985). The Literary Heritage of Kashmir. Mittal Publications. https://books.google.com/books?id=mzozRa9wJ9kC&pg=PA46. பார்த்த நாள்: 2020-11-27.
- Arihant Experts (2019). Know Your State Jammu and Kashmir. Arihant Publications India. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண்:978-93-131-6916-1. https://books.google.com/books?id=NhrzDwAAQBAJ&pg=PA226. பார்த்த நாள்: 2020-11-27.