பீம்சேன் சோசி: திருத்தங்களுக்கு இடையிலான வேறுபாடு

உள்ளடக்கம் நீக்கப்பட்டது உள்ளடக்கம் சேர்க்கப்பட்டது

வரியுள்

06:08, 22 சூன் 2010 இல் நிலவும் திருத்தம்

1em;width:20em;clear:right" width="43%"

பண்டிட். பீம்சென் ஜோஷி

பின்னணி	பாடகர்
இயற்பெயர்	பீம்சென் குருராஜ் ஜோஷி
மற்றொரு பெயர்	பண்டிட் பீம்சென் ஜோஷி
பிறப்பு	பெப்ரவரி 4, 1922 (1922-02-04) (அகவை 102)
பிறப்பிடம்	கடாக், கர்நாடகா, இந்தியா
இசையில்	குரலிசைப் பாடகர்
வசிப்பிடம்	பூனா, மஹாராஷ்டிரம், இந்தியா
வகை	இந்திய சாஸ்திரீய சங்கீதம்
பணிக்கால ஆண்டுகள்	1941–தற்போது வரை

பண்டிட் பீம்சென் குருராஜ் ஜோஷி (கன்னடம்: ಪಂಡಿತ ಭೀಮಸೇನ ಗುರುರಾಜ ಜೋಷಿ, மராத்தி: पंडित भीमसेन

गुरुराज जोशी, 1922 ஆம் ஆண்டு பிப்ரவரி 4 அன்று பிறந்தவர்) ஹிந்துஸ்தானி சாஸ்திரீய சங்கீத

மரபில் ஓர் இந்திய குரலிசைப் பாடகராவார். கிரான காரனாவின் (பள்ளி) உறுப்பினரான இவர்,

அவரது காயல் வகைப் பாடல்களுக்கு மிகவும் பிரசித்தி பெற்றவர், அதோடு அவரது பக்திப்

பாடல் நிகழ்ச்சிகளுக்கும் (பஜனைகள் மற்றும் அபாங்குகள் ) பிரபலமானவராவார். அவரே

மிகவும் சமீபத்தில் இந்தியாவின் உயரிய கௌரவ விருதான பாரத் ரத்னா விருதைப்

பெற்றவராவார், அவருக்கு 2008 ஆம் ஆண்டில் அது வழங்கப்பட்டது.^[1]

ஆரம்பகால வாழ்க்கை

கர்நாடக மாநிலத்தின் வட பகுதியிலுள்ள கடகா நகரில் ஒரு கன்னட குடும்பத்தில் இவர்

பிறந்தார்^[2]^[3]. அவரது தந்தை குராச்சார்யா ஜோஷி ஒரு பள்ளி ஆசிரியராவார். 16 உடன்

பிறந்தவர்களில் பீம்சென் மூத்தவராவார். அவரது உடன்பிறந்தவர்களில் சிலர் இன்றும் அவரது

கடகாவிலுள்ள முன்னோர்களின் இல்லத்தில் வசித்துவருகின்றனர்^[4]. பீம்சென் சிறுவயதில் தாயை இழந்தவர், பின்னர் அவரது சித்தியால் வளர்க்கப்பட்டார்.

தொழில் வாழ்க்கை

20 ஆம் நூற்றாண்டின் முதல் பாதி வரை, காயல் பிரதானமாக குரு சிஷ்யா (குரு-சீடர்)

மரபிலேயே கற்றுக்கொடுக்கப்பட்டுவந்தது. பீம்சென்னின் குரு ஸ்வாமி கந்தர்வா [[அப்துல் கரீம்

கானின்]] தலைமை சீடராவார், அவர் தனது உறவு சகோதரர் அப்துல் வஹீது கானுடன் இணைந்து

கிரானா காரனா என்னும் இந்துஸ்தானி இசைப் பள்ளியைத் தொடங்கினார்.

ஜோஷி இளவயதில் அப்துல் கரீம் கானின் ஒரு ரெக்கார்டிங்கைக் கேட்டு அதில் கவரப்பட்டே

பின்னாளில் இசைக் கலைஞராக வேண்டும் என்ற எண்ணத்தைப் பெற்றார். 1933 இல், 11-வயதான

பீம்சென் ஒரு குருவைத் தேடிக் கண்டறிந்து இசை கற்பதற்காக வீட்டை விட்டு வெளியேறினார்.^[3] ரயிலில் அவரது சக பயணியர்கள் கொடுத்த கொஞ்சம் பணத்தின் உதவியைக்

கொண்டு பீம்சென் முதலில் தர்வாருக்கும் பின்னர் பூனாவிற்கும் சென்றார். இன்னர் அவர்

க்வாலியருக்குச் சென்றார், அங்கு மாதவா இசைப் பள்ளியில் சேர்ந்தார், அது க்வாலியர்

மஹாராஜாவினால் நடத்தப்பட்டுவந்த பள்ளியாகும், அதற்கு பிரபலமான சரோத் கலைஞர்

ஹாசிஃப் அலி கான் உதவியாக இருந்தார். அவர் டெல்லி, கொல்கத்தா, க்வாலியர்,

லக்னோ மற்றும் ராம்பூர் உட்பட வட இந்தியாவில் 3 ஆண்டுகள் பயணம் செய்து ஒரு

குருவைக் கண்டறிய முயற்சித்தார்.^[5] பின்னர், அவரது

தந்தை அவரை ஜலந்தரில் கண்டுபிடித்து சிறு பீம்சென்னை மீண்டும் வீட்டிற்கு

அழைத்துவந்தார்.^[3]

1936 இல், சவாய் கந்தர்வா எனப் பிரபலமாக அறியப்படும் தார்வாதைச் சேர்ந்த ராம்பா

குண்ட்கோல்கர் அவரது குருவாக இருக்கச் சம்மதித்தார். பீம்சென் ஜோஷி அவரது இல்லத்தில்

குரு-சிஷ்யா (ஆசிரியர்-மாணவர்) மரபின்படி தங்கியிருந்தார், அவரது குருவிடமிருந்து

இசையறிவைப் பெற்றார், அந்த வேளையில் அவரது இல்லத்தில் பகுதி நேரப் பணிகளையும்

செய்துவந்தார். கீரன காரணாவிலிருந்து வந்த மற்றொரு குரலிசைப் பாடகர் கங்குபாய் ஹங்கல்

அந்தக் காலகட்டத்தில் பீம்சென்னின் சக மாணவராக இருந்தவராவார். ஜோஷி தனது பயிற்சியை

பின்னர் ஸ்வாமி கந்தர்வாவுடன் 1940 ஆம் ஆண்டு வரை தொடர்ந்தார்.

ஜோஷி 1943 ஆம் ஆண்டு மும்பைக்கு சென்று வானொலி கலைஞராகப் பணியாற்றினார். அங்கு

தனது 19 வயதில் நிகழ்ச்சிகளை நடத்தினார். கன்னடம் மற்றும் ஹிந்தியில் சில பக்திப்

பாடல்களைக் கொண்டிருந்த அவரது அறிமுகத் இசைத் தட்டு HMV ஆல் வெளியிடப்பட்டது,

அப்போது அவருக்கு வயது 22.

பீம்சென்னின் இசையை விமர்சகர்களும் மக்களும் மிகவும் பாராட்டினர். அவரது நிகழ்ச்சிகள்

தன்னிச்சையான இயல்பும், துல்லியமான இசைக் குறிப்புகளும் அவரது அசாதாரணமான குரலிசைப்

பயிற்சியைப் பயன்படுத்தி அவர் பாடும் தலை சுற்றும் விதத்திலமைந்த டான்களும் தாளத்தில்

அவருக்கு இருந்த மேதைமையும் அவரது புகழுக்கு முக்கிய அம்சங்களாக இருந்தன. அவர்

அசாத்தியமான இசைத் தொடர்களையும் டான்களையும் அதிக பிரயத்தனமின்றி தன்னிச்சையாகவே

பிரயோகிக்கும் திறமை கொண்டிருக்கக் கூடிய அவர் எப்போதும் இசையில் நீண்ட பயணத்தை

மேற்கொள்பவராகவே விளங்கினார். கடினமான கோட்பாடுகளால் கட்டுப்படாதவராக விளங்கிய

அவர் அதீத உயரங்களுக்கு பயணித்தும் சில நேரங்களில் விண்மீன்களை அடைந்தும் இசையில்

மாயஜாலாங்களைச் செய்தார்.^[6] அவர் அரிதாகவே சர்கம்

மற்றும் டிஹாய் களைப் பயன்படுத்தினார், அவர் பெரும்பாலும் கிரான காரனாவின் பாரம்பரிய

பாடல்களையே விரும்பினார். சில ஆண்டுகளில் அவர் அடிக்கடி பாடும் சில ராகங்களில் மிகுந்த

நிபுணத்துவம் பெற்றார். அவர் அதிகமாக விரும்பும் ராகங்கள் என அறியப்படுபவற்றில், சுத்த

கல்யாணி, மியான் கி தோடி, பூரிய தனஸ்ரீ, முல்தானி, பீம்பளாசி, தர்பாரி மற்றும் ராம்கலி ஆகியன

அடங்கும். அம்துல் கரீம் கான் மட்டுமின்றி, கேசர்பாய் கேர்க்கர், பேகம் அக்த்தர் மற்றும் உஸ்தாத்

அமீர் கான் போன்ற பிற இசைக்கலைஞர்களாலும் அவர் மிகவும் கவரப்பட்டார். பீம்சென்

விரும்பிய வெவ்வேறு பாணிகளைப் பயன்படுத்தி வெவ்வேறு விதமாக பிரயோகித்த பின்னர் அவரது

தனிப்பட்ட பாணி அவருக்குக் கிடைத்தது.^[7]

ஜோஷி, பசந்த் பாஹர் (மன்னா டேவுடன்), 'பீர்பால் மை ப்ரதர்' (பண்டிட் ஜஸ்ராஜ்) மற்றும்

நோடி ஸ்வாமி இரோது ஹேகே போன்ற திரைப்படங்களிலும் பாடியுள்ளார். 'தான்சேன்'(1958 ஆம்

ஆண்டு வெளியானது)^{[சான்று தேவை]} மற்றும் 'அன்கஹீ'( 1985 ஆம் ஆண்டு

வெளியானது) ஆகிய படங்களிலும் பாடியுள்ளார்.

பக்தி இசையில், அவரது பஜனைகள், குறிப்பாக தசவானி ஆல்பமும் மராத்தி அபாங்குகளும்

மிகவும் பிரபலமானவை. தேசிய ஒருமைப்பாட்டுக்கான பிரபலமான மிலே சுர் மேரா துமாரா இசை

காணொளியில் தொடக்க கலைஞராக வருவது உலகளவில் அறியப்பட்ட அம்சமாகும்.

ஜோஷி வருடாந்தர சாஸ்திரிய இசை விழாவை நடத்துகிறார், அது அவரது குருவின் நினைவாக

சவாய் கந்தர்வா இசை விழா என அழைக்கப்படுகிறது. இந்த விழா பூனாவில் ஒவ்வொரு

ஆண்டும் டிசம்பர் மாதத்தில் நடைபெறுகிறது.^{[சான்று தேவை]}

சொந்த வாழ்க்கை

பீம்சென்னின் குடும்பம் அவரது இளம் வயதில் அவருக்கு சுனந்தா காட்டி என்னும் பெண்ணை

மணம் முடிக்க ஏற்பாடு செய்தனர்; அவர் பீம்சென்னின் உறவினராவார். அவருக்கு ராகவேந்திரா

மற்றும் ஆனந்த் என இரண்டு மகன்கள் இருந்தனர். அவர்கள் இருவருமே மெல்லிசை சாஸ்திரீய

குரலிசைக் கலைஞர்களாவர். அவரது மனைவி 1992 ஆம் ஆண்டு காலமானார். பின்னர் பீம்சென்

வத்சலா முதோல்கர் என்பவரை மணந்தார். அவர் 2004 ஆம் ஆண்டு காலமானார். பீம்சென்னுக்கும்

வத்சலாவுக்கும் இரண்டு மகன்களும் ஒரு மகளும் பிறந்தனர். மூத்த மகன் ஜயந்த் ஓவியரும்,

இளைய மகன் ஸ்ரீனிவாஸ் குரலிசைக் கலைஞரும் இசை இயற்றுபவரும் ஆவார், மேலும் அவர் சில

வணிக ரீதியான படைப்புகளையும் பதிவு செய்திருக்கிறார்.

விருதுகளும் அங்கீகாரங்களும்

1972 - பத்ம ஸ்ரீ
1976 - சங்கீத் நாடக் அகாடமி விருது
1985 - பத்ம பூஷன்
1985 - சிறந்த பின்னணிப் பாடகருக்கான தேசியத் திரைப்பட விருது
1986 - "முதல் பிளாட்டினம் டிஸ்க்" ^[8]
1999 - பத்ம விபூஷன்
2000 - "ஆதித்ய விக்ரம் பிர்லா கலாஷிக்கார் புரஸ்கார்"

^[9]

2001 - கன்னட பல்கலைக்கழகத்திலிருந்து "நடோஜா விருது"^[10]
2002 - மஹாராஷ்ட்ர பூஷன் ^[11]
2003 - கேரள அரசின் "ஸ்வாதி சங்கீத புரஸ்காரம்"

^[12]

2005 - கர்நாடக ரத்னா
2008 - பாரத் ரத்னா
2008 - "ஸ்வாமி ஹரிதாஸ் விருது" ^[13]
2009 - டில்லி அரசாங்கத்திடமிருந்து "வாழ்நாள் சாதனை விருது"^[14]
2010 - பெங்களூரின் [[ராம சேவா மண்டலியிடமிருந்து, "எஸ் வி நாரயணஸ்வாமி ராவ் தேசிய

விருது"]]

குறிப்புதவிகள்

↑ {{cite web|url=http://www.rediff.com/news/2008/nov/04ratna.htm%7Ctitle=Bharat Ratna for Vocalist Pandit Bhimsen Joshi|publisher=Rediff|accessdate=2009-02-21}}
↑ "Kannadiga family". The Hindu. 2002-10- 31. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2009-02-21. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help); line feed character in |date= at position 9 (help); line feed character in |publisher= at position 5 (help)
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 {{cite web|url=http://deccanherald.com/Content/Nov52008/national2008110598978.asp%7Ctitle=Relentless riyaz- Bhimsen Joshis recipe for success|publisher=Deccan Herald|date=2008-11-05|accessdate=2008-11- 05}}
↑ {{cite web|url=http://www.deccanherald.com/Content/Nov62008/state2008110599086.asp%7Ctitle=Naughty lad turned muse is 'Bharat Ratna'|publisher=Deccan Herald|date=2008-11-06|dateaccess=2008-11-07}}
↑ {{cite web|url=http://www.mumbaimirror.com/index.aspx? page=article&sectid=91&contentid=2008110620081106034527780499316b0|title=A class apart|publisher=Mumbai Mirror|date=2008-11-06|dateaccess=2008-11-18}}
↑ {{cite web|url=http://www.hindu.com/fr/2008/11/07/stories/2008110751130100.htm%7Ctitle=Seeking the stars|publisher=The Hindu|date=2008-11-07|dateaccess=2008-11-18}}
↑ {{cite web|url=http://www.sakaaltimes.com/2008/11/07201634/A-man-of-few-words.html%7Ctitle=A man of few words|publisher=Sakaal Times|date=2008-11-07|dateaccess=2008-11-18}}
↑ http://www.dnaindia.com/report.asp?newsid=1229441
↑ http://www.screenindia.com/old/20001117/tnews.htm
↑ 'நடோஜா' ஃபார் பீம்சென் ஜோஷி
↑ [http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8184698.cms டைம்ஸ் ஆஃப் இண்டியா கட்டுரை]
↑ http://www.hindu.com/2003/12/02/stories/2003120208750400.htm
↑ [http://www.hinduonnet.com/thehindu/holnus/009200808272140.htm பீம்சென் ஜோஷி டு பி ப்ரெசண்ட்டெட் ஸ்வாமி ஹரிதாஸ் அவார்ட்]
↑ [http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/City/Pune/Bhimsen-happy-about-Delhi-govt- award/articleshow/4956725.cms பீம்சென் ஹேப்பி அபௌட் டெல்லி கவர்மெண்ட் அவார்ட்]

மேலும் படிக்க

Nadkarni, Mohan (1983). Bhimsen Joshi: the man and his music. Prism

Communications.

Nadkarni, Mohan (1994). Bhimsen Joshi: a biography. Indus, New

Delhi. ISBN 8172231261.

Majumdar, Abhik (2004). Bhimsen Joshi: A Passion for Music. Rupa &

Co. ISBN 8129103540.

புற இணைப்புகள்

[http://www.fourthplane.com/2009/01/yaadava-nee-baa-bhimsen-joshi-lyrics.html பீம்சென் ஜோஷியின்

பாடல் மாதிரி]

பீம்சென் ஜோஷி
பீம்சென் ஜோஷி படத்தொகுப்பு
[mms://216.185.51.162/rajiv/fd/wmv/1543_pt_bhimsenjoshi_128k.wmv A Films Division film on Pt.

Joshi] (select Movie Title "Pandit Bhimsen Joshi", 73 minutes)

[http://courses.nus.edu.sg/course/ellpatke/Miscellany/bhimsen.htm பீம்சென் ஜோஷி: சாஸ்திரீய

குரலிசைப் பதிவுகளின் பட்டியல்]

[1] {{cite web|url=http://www.rediff.com/news/2008/nov/04ratna.htm%7Ctitle=Bharat Ratna for Vocalist Pandit Bhimsen Joshi|publisher=Rediff|accessdate=2009-02-21}}

[2] "Kannadiga family". The Hindu. 2002-10- 31. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2009-02-21. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help); line feed character in |date= at position 9 (help); line feed character in |publisher= at position 5 (help)

[kan-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 {{cite web|url=http://deccanherald.com/Content/Nov52008/national2008110598978.asp%7Ctitle=Relentless riyaz- Bhimsen Joshis recipe for success|publisher=Deccan Herald|date=2008-11-05|accessdate=2008-11- 05}}

[home-4] {{cite web|url=http://www.deccanherald.com/Content/Nov62008/state2008110599086.asp%7Ctitle=Naughty lad turned muse is 'Bharat Ratna'|publisher=Deccan Herald|date=2008-11-06|dateaccess=2008-11-07}}

[class-5] {{cite web|url=http://www.mumbaimirror.com/index.aspx? page=article&sectid=91&contentid=2008110620081106034527780499316b0|title=A class apart|publisher=Mumbai Mirror|date=2008-11-06|dateaccess=2008-11-18}}

[stars-6] {{cite web|url=http://www.hindu.com/fr/2008/11/07/stories/2008110751130100.htm%7Ctitle=Seeking the stars|publisher=The Hindu|date=2008-11-07|dateaccess=2008-11-18}}

[words-7] {{cite web|url=http://www.sakaaltimes.com/2008/11/07201634/A-man-of-few-words.html%7Ctitle=A man of few words|publisher=Sakaal Times|date=2008-11-07|dateaccess=2008-11-18}}

[8] ttp://www.dnaindia.com/report.asp?newsid=1229441

[9] ttp://www.screenindia.com/old/20001117/tnews.htm

[10] 'நடோஜா' ஃபார் பீம்சென் ஜோஷி

[11] [http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8184698.cms டைம்ஸ் ஆஃப் இண்டியா கட்டுரை]

[12] ttp://www.hindu.com/2003/12/02/stories/2003120208750400.htm

[13] [http://www.hinduonnet.com/thehindu/holnus/009200808272140.htm பீம்சென் ஜோஷி டு பி ப்ரெசண்ட்டெட் ஸ்வாமி ஹரிதாஸ் அவார்ட்]

[14] [http://timesofindia.indiatimes.com/NEWS/City/Pune/Bhimsen-happy-about-Delhi-govt- award/articleshow/4956725.cms பீம்சென் ஹேப்பி அபௌட் டெல்லி கவர்மெண்ட் அவார்ட்]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

பா உ தொ பாரத ரத்னா விருது பெற்றவர்கள் (மூலபக்கம்)
பாரத ரத்னா விருது பெற்ற தமிழர்கள்	ராஜாஜி (1954) சி. வி. ராமன் (1954) கே. காமராஜ் (1976) எம். ஜி. இராமச்சந்திரன் (1988) எம். எஸ். சுப்புலட்சுமி (1998) ஆ. ப. ஜெ. அப்துல் கலாம் (1997) சி. சுப்ரமணியம் (1998)
1954-1975	சர்வபள்ளி ராதாகிருஷ்ணன் (1954) ராஜாஜி (1954) சி. வி. ராமன் (1954) பக்வான் தாஸ் (1955) மோக்சகுண்டம் விசுவேசுவரய்யா (1955) ஜவகர்லால் நேரு (1955) கோவிந்த் வல்லப் பந்த் (1957) தோண்டோ கேசவ் கார்வே (1958) பி. சி. ராய் (1961) புருசோத்தம் தாசு தாண்டன் (1961) ராஜேந்திர பிரசாத் (1962) ஜாகீர் ஹுசைன் (1963) பாண்டுரங்க் வாமன் கானே (1963) லால் பகதூர் சாஸ்திரி (1966) இந்திரா காந்தி (1971) வி. வி. கிரி (1975)
1976-1997	கே. காமராஜ் (1976) அன்னை தெரேசா (1980) வினோபா பாவே (1983) கான் அப்துல் கப்பார் கான் (1987) எம். ஜி. இராமச்சந்திரன் (1988) அம்பேத்கர் (1990) நெல்சன் மண்டேலா (1990) ராஜிவ் காந்தி (1991) சர்தார் வல்லபாய் படேல் (1991) மொரார்ஜி தேசாய் (1991) மௌலானா அபுல் கலாம் ஆசாத் (1992) ஜே. ஆர். டி. டாடா (1992) சத்யஜித் ராய் (1992) ஆ. ப. ஜெ. அப்துல் கலாம் (1997) குல்சாரிலால் நந்தா (1997) அருணா ஆசஃப் அலி (1997)
1998-நடப்பு	எம். எஸ். சுப்புலட்சுமி (1998) சி. சுப்ரமணியம் (1998) ஜெயபிரகாஷ் நாராயண் (1998) ரவி சங்கர் (1999) அமர்த்தியா சென் (1999) கோபிநாத் போர்டோலாய் (1999) லதா மங்கேஷ்கர் (2001) பிஸ்மில்லா கான் (2001) பீம்சென் ஜோஷி (2008) சி. நா. இரா. ராவ் (2014) சச்சின் டெண்டுல்கர் (2014) மதன் மோகன் மாளவியா (2015) அடல் பிகாரி வாச்பாய் (2015) பிரணாப் முகர்ஜி (2019) நானாஜி தேஷ்முக் (2019) பூபேன் அசாரிகா (2019)

பா உ தொ பாரத ரத்னா விருது பெற்றவர்கள் (மூலபக்கம்)
பாரத ரத்னா விருது பெற்ற தமிழர்கள்	ராஜாஜி (1954) சி. வி. ராமன் (1954) கே. காமராஜ் (1976) எம். ஜி. இராமச்சந்திரன் (1988) எம். எஸ். சுப்புலட்சுமி (1998) ஆ. ப. ஜெ. அப்துல் கலாம் (1997) சி. சுப்ரமணியம் (1998)
1954-1975	சர்வபள்ளி ராதாகிருஷ்ணன் (1954) ராஜாஜி (1954) சி. வி. ராமன் (1954) பக்வான் தாஸ் (1955) மோக்சகுண்டம் விசுவேசுவரய்யா (1955) ஜவகர்லால் நேரு (1955) கோவிந்த் வல்லப் பந்த் (1957) தோண்டோ கேசவ் கார்வே (1958) பி. சி. ராய் (1961) புருசோத்தம் தாசு தாண்டன் (1961) ராஜேந்திர பிரசாத் (1962) ஜாகீர் ஹுசைன் (1963) பாண்டுரங்க் வாமன் கானே (1963) லால் பகதூர் சாஸ்திரி (1966) இந்திரா காந்தி (1971) வி. வி. கிரி (1975)
1976-1997	கே. காமராஜ் (1976) அன்னை தெரேசா (1980) வினோபா பாவே (1983) கான் அப்துல் கப்பார் கான் (1987) எம். ஜி. இராமச்சந்திரன் (1988) அம்பேத்கர் (1990) நெல்சன் மண்டேலா (1990) ராஜிவ் காந்தி (1991) சர்தார் வல்லபாய் படேல் (1991) மொரார்ஜி தேசாய் (1991) மௌலானா அபுல் கலாம் ஆசாத் (1992) ஜே. ஆர். டி. டாடா (1992) சத்யஜித் ராய் (1992) ஆ. ப. ஜெ. அப்துல் கலாம் (1997) குல்சாரிலால் நந்தா (1997) அருணா ஆசஃப் அலி (1997)
1998-நடப்பு	எம். எஸ். சுப்புலட்சுமி (1998) சி. சுப்ரமணியம் (1998) ஜெயபிரகாஷ் நாராயண் (1998) ரவி சங்கர் (1999) அமர்த்தியா சென் (1999) கோபிநாத் போர்டோலாய் (1999) லதா மங்கேஷ்கர் (2001) பிஸ்மில்லா கான் (2001) பீம்சென் ஜோஷி (2008) சி. நா. இரா. ராவ் (2014) சச்சின் டெண்டுல்கர் (2014) மதன் மோகன் மாளவியா (2015) அடல் பிகாரி வாச்பாய் (2015) பிரணாப் முகர்ஜி (2019) நானாஜி தேஷ்முக் (2019) பூபேன் அசாரிகா (2019)