சைரசு: திருத்தங்களுக்கு இடையிலான வேறுபாடு

பேரரசர் சைரசு
பேரரசர் சைரசு
	பாரசீகம், அன்சானின் , மீடியாப் பேரரசு, புது பாபிலோனியப் பேரரசு, மற்றும் அக்காடியப் பேரரசு என உலகின் நான்கு மூலைகளினதும் அரசர்
ஆட்சி	கிமு 559 - கிமு 530 (30 ஆண்டுகள்)
முடிசூட்டு விழா	அன்சான், பாரசீகம்
முன்னிருந்தவர்	கம்பிசசு I
பின்வந்தவர்	கம்பிசசு II
வாரிசு(கள்)	கம்பிசசு II ; சிமேர்டிசு ; ஆர்ட்டிசுட்டன் ; அட்டோசா ; பெயர் தெரியாதவர்
மரபு	ஆக்கிமெனிட்
தந்தை	கம்பிசசு I
தாய்	மீடியாப் பேரரசின் மண்டானே அல்லது ஆர்கோசுத்தே
அடக்கம்	பசர்கார்டே
சமயம்	சொராட்டிரிய நெறி

Browse history interactively

← முந்தைய வேறுபாடு அடுத்த வேறுபாடு →

உள்ளடக்கம் நீக்கப்பட்டது உள்ளடக்கம் சேர்க்கப்பட்டது

VisualWikitext

வரியுள்

22:45, 28 ஏப்பிரல் 2019 இல் நிலவும் திருத்தம்

அகாமனிசியப் பேரரசர் சைரஸ் ஆட்சிக் காலத்திய பாரசீகப் பேரரசு

பேரரசர் சைரசு (Old Persian: 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁^[3], IPA: [kʰuːrʰuʃ], Kūruš^[4], Persian: کوروش بزرگ, Kūrošé Bozorg) (கிமு 600 அல்லது 576 – டிசம்பர்^[5]^[6] கிமு 530) முதலாவது சொராஷ்டிரிய சமயப் பாரசீகப் பேரரசர் ஆவார். ஆக்கிமெனிட் வம்சத்தின் கீழ் அகாமனிசியப் பேரரசை நிறுவியவரும் இவரே. உலக அளவிலான இப்பேரரசு உலக வரலாற்றில் முக்கியத்துவம் வாய்ந்தது ஆகும். இவர் பாரசீகத்தின் இரண்டாவது சைரசு, மூத்த சைரசு போன்ற பெயர்களினாலும் அறியப்படுகின்றார்.

இவரது காலத்திலேயே இப் பேரரசு பண்டைய அண்மை கிழக்குப் பகுதிகளில் இருந்த நாகரிகமடைந்த நாடுகள் எல்லாவற்றையும் உள்ளடக்கி விரிவடைந்தது. பின்னர் இது தென்மேற்கு ஆசியாவின் பெரும்பகுதி; நடு ஆசியாவின் பெரும்பகுதி; மேற்கே எகிப்து, கிழக்கே சிந்து நதி வரையும் உள்ள பகுதிகளையும் கைப்பற்றி அக்காலம் வரை அறியப்பட்டவற்றிலும் மிகவும் பெரிதான பேரரசாக விளங்கியது.

சைரசின் ஆட்சி 29 தொடக்கம் 30 ஆண்டுகள் வரை நீடித்தது. முதலில் சைரசு, மீடியாப் பேரரசு, லிடியப் பேரரசு, புது பாபிலோனியப் பேரரசு ஆகியவற்றை வரிசையாகக் கைப்பற்றியதன் மூலம் தனது பேரரசை நிறுவினார். பபிலோனியாவைக் கைப்பற்றுவதற்கு முன்னர் அல்லது பின்னர் நடு ஆசியாவுக்குப் படை நடத்திச் சென்று அப் பகுதிகளில் இருந்த எல்லா நாடுகளையும் சைரசு தனது ஆட்சியின் கீழ் கொண்டு வந்தார். சைரசு எகிப்துக்குள் நுழையவில்லை. கிமு 510 டிசம்பரில் நிகழ்ந்த போரில் சைரசு இறந்துவிட்டார். இவரைத் தொடர்ந்து இவரது மகன் இரண்டாம் கம்பிசசு ஆட்சிக்கு வந்தார். குறுகிய காலமே ஆட்சி செய்த இவர் தனது காலத்தில் எகிப்து, நூபியா, சைரனைக்கா ஆகிய நாடுகளையும் பேரரசில் இணைத்தார்.

மனித உரிமைகள், அரசியல் மற்றும் இராணுவ மூலோபாயம், அத்துடன் கிழக்கு மற்றும் மேற்கத்திய நாகரீகங்களின் மீதான அவரது பெருமளவான செல்வாக்கிற்கும் சைரஸ் தி கிரேட் நன்கு அறியப்பட்டவர். நவீன ஈரானிய மாகாணமான ஃபார்ஸுடன் ஒப்பிடப்பட்ட பெர்சியஸிலிருந்து தோற்றுவிக்கப்பட்ட நிலையில், நவீன ஈரானின் தேசிய அடையாளத்தை வரையறுப்பதில் அரசர் சைரஸ் ஒரு முக்கிய பங்கு வகித்தார் என்பது குறிப்பிடத்தக்கது.

அரசர் சைரஸ் மற்றும் பண்டைய உலகில் உள்ள அக்கிமெனீடுகளின் செல்வாக்கு புகழ்பெற்ற கிரேக்க நகரமான ஏதென்ஸ் வரை நீட்டிக்கப்பட்டது, அங்கு பல ஏதெனியர்கள் அக்கேமினிய பெர்சிய கலாச்சாரத்தின் அம்சங்களை தங்கள் சொந்தமாக, ஒரு பரஸ்பர கலாசார பரிமாற்றத்தில் ஏற்றுக்கொண்டனர்.

சொற்பிறப்பு

"நான் சைரஸ் தீ கிரேட், நான் ஆக்கிமெனிட் வம்சத்தினைச் சார்ந்தவன்." பழைய பெர்சியன், ஏலாமைட் மற்றும் அக்கேடியன் மொழிகளில் எழுதப்பட்டுள்ளது.^[7] இது பசர்கடையில் ஒரு பத்தியில் செதுக்கப்பட்டுள்ளது தான் இந்த வார்த்தைகள்.சைரஸ் என்ற பெயர் கிரேக்க Κῦρος, Kỹros இலிருந்து பெறப்பட்ட ஒரு லத்தீன் படிவமாகும். இந்த வார்த்தையானது பழைய பாரசீக வார்த்தை குரூஸ் என்பதிலிருந்து வந்தது. பெயர் மற்றும் அதன் பொருள் பல்வேறு மொழிகளில் பழமையான கல்வெட்டுகளில் பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளது.^[8] சூரியனைப் போன்ற சூரியன் என்ற பெயரில் பாரசீக பெயர்ச்சொல்லுக்கு அதன் தொடர்பைக் குறிப்பிடுவதன் மூலம், "சூரியனைப் போன்றது" (குர்வாஷ்) என பொருள்படும் கருத்தை சைரஸின் பெயர் சூரியன் என்று குறிப்பிடுவதாக பண்டைய கிரேக்க வரலாற்றாளர்களான ஸ்டெசியேஸ் மற்றும் ப்ளுடார்ச்ச் குறிப்பிடுகின்றார்கள். இப்பெயரால் பெர்சியாவின் "முதல் அரசனான" ஜாம்ஷீத் என்பவருக்கும் சைரஸுக்கும் ஒரு கவர்ச்சிகரமான உறவை சுட்டிக்காட்டலாம், இவரது பெயரும் "சூரியன்" என்ற கருப்பொருளை உள்ளடக்கியுள்ளது.கார்ல் ஹோஃப்மான் ஒரு இந்திய-ஐரோப்பிய-வேர் என்ற பொருளை அடிப்படையாகக் கொண்ட மொழிபெயர்ப்பு ஒன்றை பரிந்துரைத்துள்ளார், "இழிவுபடுத்துவதற்காக" மற்றும் "சைரஸ்" என்பது "வாய்மொழி போட்டியில் எதிரியின் அவமானம்" என்பதாகும். பாரசீக மொழியிலும், குறிப்பாக ஈரான் மொழியிலும், சைரஸ் என்ற பெயர் கோர்சோவ் [kʰuːɾoʃ] என உச்சரிக்கப்படுகிறது. பைபிளில், அவர் கொரேஷ் (எபிரேய: כורש) என்று அழைக்கப்படுகிறார்.

ஆக்கிமெனிய வம்ச வரலாறு

பசர்காடாவில் காணப்பட்ட, சைரஸ் தீ கிரெட்டின் சார்பாக நான்கு சிறகு பாதுகாவலர் உருவத்தில் மூன்று மொழியில் எழுதப்பட்ட வார்த்தைகள்: "நான் சைரஸ் தீ கிரேட், நான் ஆக்கிமெனிட் வம்சத்தினைச் சார்ந்தவன்.",இவை பழைய பெர்சியன், ஏலாமைட் மற்றும் அக்கேடியன் மொழிகளில் எழுதப்பட்டுள்ளது.

சைரஸ் கிரேட் தரநிலை

ஈரானிய பீடபூமியில் பாரசீக ஆதிக்கமும் இராச்சியமும் அகாமினிய வம்சத்தின் விரிவாக்கத்தால் தொடங்கி, கி.மு. 9 ஆம் நூற்றாண்டு முதல் அவர்களின் முந்தைய ஆதிக்கத்தை விரிவாக்கியது. இந்த வம்சத்தின் பெயரளவிலான நிறுவனர் ஆக்காமேனேஸ் (பழைய பாரசீக ஹாக்ஸாமனிஸ்) என்பவர் ஆவார். அக்கிமெனியர்கள் "ஆக்காமேனேஸுடைய சந்ததியினர்", என வம்சத்தின் 9 வது அரசரான தாரியுஸ் என்பவராலும், அவரது வம்சாவளியைக் குறிப்பிடும் "இந்த காரணத்திற்காக தான் நாம் ஆக்கிமெனியப் பேரரசர்கள் என அழைக்கப்படுகிறோம்" என்று அறிவித்தார் அவர்.ஈரான் தென்-வடக்கே உள்ள மாகாணமான பர்ஷுமாஸை அரசனான ஆக்காமேனேஸ் கட்டினார். அரசர் ஆக்காமேனேஸுக்கு பிறகு அரசனானவர் டேய்ஸ்பெஸ்.அன்ஷான் நகரத்தை கைப்பற்றி, பார்ஸிற்கு வரை அவரது ராஜ்யத்தை விரிவுபடுத்தியபின், டேய்ஸ்பெஸ் "அன்ஷான் மன்னர்" என்ற பட்டத்தை எடுத்துக் கொண்டார்.^[9] டேய்ஸ்பெஸுக்கு முதலாம் சைரஸ் என்று ஒரு மகன் இருந்ததாக பண்டைய ஆவணங்கள் குறிப்பிடுகின்றன.முதலாம் சைரஸும் தனது தந்தைக்குப் பிறகு "அன்ஷான் மன்னர்" என்ற பட்டத்தை எடுத்துக் கொண்டார்.சைரஸுக்கு ஒரு சகோதரன் இருந்தார் எனவும், அவரது பெயர் அரியாரன்ஸ் எனவும் பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளது.^[10] கி.மு 600 ல், முதலாம் சைரஸுக்கு பின் அவருடைய மகனான முதலாம் காம்பிசஸ் ஆட்சிக்கு வந்தார், இவர் கிமு 559 வரை ஆட்சி செய்தார்.சைரஸ் தீ கிரேட், முதலாம் காம்பிசஸ்ஸின் ஒரு மகன் ஆவார். காம்பிசஸ் அவருடைய தந்தையான முதலாம் சைரஸ்ஸின் பெயரையே தனது மகனுக்கு சூட்டினார்.^[11]

மகா அரசர் சைரஸ் மற்றும் அவரது வழித்தோன்றல்களும் உருவாக்கிய கல்வெட்டுகள் மற்றும் குறிப்புகள் முதலாம் காம்பிசஸ்ஸை மகா அரசர் என்றும் "அன்ஷான் மன்னர்" என்றும் குறிப்பிடுகின்றன. இவற்றில் சைரஸ் உருளையில் சில பத்திகளில் மகா அரசரான சைரஸ் "தான் முதலாம் காம்பிசஸின் மகன், மாபெரும் மன்னர், அன்ஷானின் மன்னர்" என்று தன்னை குறிப்பிட்டுள்ளார்.

தொல்பொருள் ஆராய்ச்சி மற்றும் பெஹிஸ்டன் கல்வெட்டுகளில் கொடுக்கப்பட்ட மரபுவழியின் அடிப்படையிலும் பாரம்பரிய பார்வையின் படியும் மற்றும் ஹிரோடோட்டஸின் பார்வைப்படிய்ம் சைரஸ் மகா அரசர் ஆக்கிமெனியர் என்பதை உறுதி செய்கிறது.

ஆரம்ப வாழ்க்கை

கி.மு. 600-599 காலப்பகுதியில் அன்ஷானின் மன்னனான காம்பிசிஸ் I மற்றும் மாண்டேன் (மீடியா நாட்டின் மன்னனான ஆஸ்டீயாகேஸின் மகள்) ஆகியோருக்கு ம்கா அரசர் சைரஸ் பிறந்தார். அவரது சொந்த கணக்குப்படி, பொதுவாக துல்லியமாக இப்போது நம்பப்படுகிறது- சைரஸ் தனது தந்தையான முதலாம் காம்பிசிஸ் , தாத்தா முதலாம் சைரஸ் மற்றும் பெரிய தாத்தா ஆகியோருக்கு பின்னர் முடிசூட்டப்பட்டார்.^[12]>சைரஸ், கஸ்ஸாண்டனேவை மணந்தார். காஸான்டேன் ஒரு அகேமியன் மற்றும் பர்னஸ்பிஸின் மகள்.

இறப்பு

சைரஸ் மரணம் பற்றிய விவரங்கள் கணக்கில் வேறுபடுகின்றன. ஹீரோடோட்டஸின் வரலாறு அவரது வரலாற்றில் இருந்து இரண்டாவது மிக நீண்ட விவரங்களை அளிக்கிறது, அதில் சைரஸ் தனது தலைவிதியை மஸகெட்டேவுடனான கடுமையான போரில் சந்தித்தார்.மஸகெட்டே என்பது க்வாரெசும் மற்றும் கைஜில் கூம் பாலைவனங்களின் தெற்குப்பகுதியிலிருக்கும் பழங்குடியினமாகும். இப்பாலைவனம் இன்றைய கஜகஸ்தான் மற்றும் உஸ்பெகிஸ்தான் ஆகிய நாடுகளின் புல்வெளிப் பகுதிகளாகும் (steppe regions).இப்பழங்குடியினர்கள் குரோஸஸ் என்பவரின் அறிவுற்த்தலில் இப்போரினை நடத்தினர். மஸகெட்டே பழங்குடியினர் தங்கள் ஆடை மற்றும் வாழ்க்கை முறைகளில் ஸ்கைத்திய இனத்துடன் மிக நெருக்கமான தொடர்பினைக் கொண்டிருந்தனர்.^[13] மஸகெட்டே பழங்குடியினர் ஆட்சியைப் பெறுவதற்காக, சைரஸ் முதலில் அவர்களது ஆட்சியாளரான பேரரசி டோமிரிஸை திருமணம் செய்து கொள்வதாக ஒரு வாய்ப்பளித்தார், ஆனால் பேரரசி டோமிரிஸ் அதை நிராகரித்தார். பின்னர் அவர் மஸகெட்டே பிரதேசத்தை பலவந்தமாக எடுத்துக் கொள்ளும் முயற்சியில் ஈடுபட்டார் (ca. 529), பாலங்கள் மற்றும் அர்ப்பணிப்பு போர்க் படைகள், மஸகெட்டே பிரதேசத்தை மறு கரையில் கொண்டுள்ள ஜாகார்ட்ஸ் எனப்படும் சிர் தர்யா நதியினைக் கடக்க பயன்பட்டன.

சைரஸது ஆக்கிரமிப்பை நிறுத்துவதற்கு ஒரு எச்சரிக்கையை அனுப்பினார் ராணி டோமிரீஸ், தனது படைகளை சந்திப்பதற்காக கௌரவ போரில் சைரஸை சந்தித்தார், அவருடன் இரு நாட்டினர் ஒருவரையொருவர் முறையாகப் போரிடுவதற்காக தனது நாட்டில் ஆற்றருகே உள்ள இடத்துக்கு அழைப்பு விடுத்தார்.அவர் தனது வாய்ப்பை சைரஸ் ஏற்றுக்கொண்டார், ஆனால் மஸகட்டே பழங்குடியினர் மது மற்றும் அதன் போதைப்பொருட்களைப் பற்றி அறிந்திருக்கவில்லை என்று தெரிந்து கொண்டார். அவர் முகாமிட்டு, முகாமுக்குள் மதுபானம் மற்றும் போதைப்பொருள்களை ஏராளமானவற்றை விட்டுவிட்டு, அவருடன் தனது சிறந்த வீரர்களைக் கொண்டுசென்று, குறைந்த திறன் கொண்டவர்களை விட்டுவிட்டு முகாமை விட்டு வெளியேறினார்.

ஸ்பேர்காபைஸ்யெஸ்ஸின்(அரசி டோமிரியின் இராணுவ ஜெனரல் மற்றும் அவரது மகன் ஆவார்) கீழ் உள்ள டோமிரியின் இராணுவம், சைரஸ் குழுவின் அங்கத்தினரைக் கொன்றதுடன், உணவு, மது ஆகியவற்றைக் கொண்டிருக்கும் முகாம்களை கண்டுபிடித்து,தங்களை அறியாமலேயே குடித்தனர்.தங்களை தாங்களே பாதுகாத்துக் கொள்ளும் திறனைக் இழந்திருந்த ஸ்பேர்காபிஸ்யெஸ்ஸின் படையின் மீது ஒரு ஆச்சரியமான தாக்குதலை மேற்கொண்டார் மகா அரசர் சைரஸ். ஸ்பேர்காபைஸ்யெஸ் (Spargapises) மற்றும் அவரது இராணுவத்தினை வெற்றிகரமாக தோற்கடித்தது சைரஸ்ஸின் படை. அவர் கைதியாக இருந்தபோதிலும், போதை தெளிந்தப்பின், ஸ்பேர்காபைஸ்யெஸ் தற்கொலை செய்துகொண்டார். என்ன நடந்தது என்பதை அறிந்தபோது மகாராணி, சைரஸின் தந்திரோபாயங்களைக் கண்டித்து, பழிவாங்குவதாகக் பிரகடனம் செய்தார்.இராணுவத்தின் இரண்டாம் அலைவரிசையை முன்னெடுத்து வந்த மகாராணி இப்போது போரில் தன்னை ஈடுபடுத்திக்கொண்டார்.மகா அரசர் சைரஸ் இறுதியில் கொல்லப்பட்டார், மற்றும் அவரது படைகள் மிகப்பெரிய இழப்புக்களை சந்தித்தன.ஹிரோடோட்டஸ் சைரஸ் மற்றும் பண்டைய உலகின் மிகப்பெரிய சண்டையாக இது குறிப்பிடுகிறார். சைரஸின் இரத்த வெறியிற்க்கும் அவரது மகன் மரணத்திற்கு பழிவாங்கும் ஒரு அடையாளமாகவும் சைரஸது தலையை துண்டித்துவிட்டு, இரத்தம் நிறைந்த பாத்திரத்தில் சைரஸின் தலையை முக்கினார் பேரரசி டோமிரீஸ்.^[14] இருப்பினும், சில அறிஞர்கள் இந்த பதிவை கேள்விக்குள்ளாக்குகின்றனர், ஏனென்றால் ஹிரோடோட்டஸ் சைரஸின் மரணத்தின் பல பதிப்புகளில் ஒன்றாகும் என்று நம்புவதால், நம்பகமான ஒரு ஆதாரத்திலிருந்து அவர் கேள்விப்பட்டார் என்று யாரும் சொல்லவில்லை.

இதனையும் காண்க

குறிப்புகள்

↑ Ghasemi, Shapour. "The Cyrus the Great Cylinder". Iran Chamber Society. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2009-02-22.
↑ Boyce, Mary "Achaemenid Religion". Encycloaedia Iranica vol. 2. Routledge & Kegan Paul. ; "The Religion of Cyrus the Great" in A. Kuhrt and H. Sancisi-Weerdenburg, eds., Achaemenid History III. Method and Theory, Leiden, 1988.
↑ Ghias Abadi, R. M. (2004) (in Persian). Achaemenid Inscriptions lrm; (2nd edition ). Tehran: Shiraz Navid Publications. பக். 19. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண்:964-358-015-6.
↑ Kent, Ronald Grubb (1384 AP) (in Persian). Old Persian: Grammar, Text, Glossary. translated into Persian by S. Oryan. பக். 393. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண்:964-421-045-X.
↑ (Dandamaev 1989, p. 71)
↑ Jona Lendering. "livius.org". livius.org. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2009-07-19.
↑ http://www.iranicaonline.org/articles/cyrus-i-name
↑ Plutarch, Artaxerxes 1. 3 classics.mit.edu; Photius, Epitome of Ctesias' Persica 52 livius.org
↑ (Schmitt 1985b) under i. The clan and dynasty.
↑ Schmitt Achaemenid dynasty (i. The clan and dynasty)
↑ Schmitt, R. "Iranian Personal Names i.-Pre-Islamic Names". Encyclopaedia Iranica. Vol. 4. Naming the grandson after the grandfather was a common practice among Iranians.
↑ Amélie Kuhrt, The Ancient Near East: c.3000–330 BC, Routledge Publishers, 1995, p.661, ISBN 0-415-16762-0
↑ http://www.fordham.edu/halsall/ancient/tomyris.html
↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Cyrus_the_Great#Death

[tctgc-1] Ghasemi, Shapour. "The Cyrus the Great Cylinder". Iran Chamber Society. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2009-02-22.

[2] Boyce, Mary "Achaemenid Religion". Encycloaedia Iranica vol. 2. Routledge & Kegan Paul. ; "The Religion of Cyrus the Great" in A. Kuhrt and H. Sancisi-Weerdenburg, eds., Achaemenid History III. Method and Theory, Leiden, 1988.

[3] Ghias Abadi, R. M. (2004) (in Persian). Achaemenid Inscriptions lrm; (2nd edition ). Tehran: Shiraz Navid Publications. பக். 19. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண்:964-358-015-6.

[4] Kent, Ronald Grubb (1384 AP) (in Persian). Old Persian: Grammar, Text, Glossary. translated into Persian by S. Oryan. பக். 393. பன்னாட்டுத் தரப்புத்தக எண்:964-421-045-X.

[5] (Dandamaev 1989, p. 71)

[6] Jona Lendering. "livius.org". livius.org. பார்க்கப்பட்ட நாள் 2009-07-19.

[7] ttp://www.iranicaonline.org/articles/cyrus-i-name

[8] Plutarch, Artaxerxes 1. 3 classics.mit.edu; Photius, Epitome of Ctesias' Persica 52 livius.org

[9] (Schmitt 1985b) under i. The clan and dynasty.

[10] Schmitt Achaemenid dynasty (i. The clan and dynasty)

[11] Schmitt, R. "Iranian Personal Names i.-Pre-Islamic Names". Encyclopaedia Iranica. Vol. 4. Naming the grandson after the grandfather was a common practice among Iranians.

[12] Amélie Kuhrt, The Ancient Near East: c.3000–330 BC, Routledge Publishers, 1995, p.661, ISBN 0-415-16762-0

[13] ttp://www.fordham.edu/halsall/ancient/tomyris.html

[14] ttps://en.wikipedia.org/wiki/Cyrus_the_Great#Death

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

@@ வரிசை 1: / வரிசை 1: @@
 {{Infobox Monarch
 |name =பேரரசர் சைரசு
@@ வரிசை 28: / வரிசை 27: @@
 '''பேரரசர் சைரசு''' ([[Old Persian language|Old Persian]]: 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁<ref>{{cite book|last=Ghias Abadi|first=R. M.|title=Achaemenid Inscriptions lrm;|edition=2nd edition|publisher=Shiraz Navid Publications|year=2004|location=Tehran|isbn=964-358-015-6|pages=19|language=Persian}}</ref>, {{IPA2|kʰuːrʰuʃ}}, {{unicode|Kūruš}}<ref>{{cite book|last=Kent|first=Ronald Grubb|others=translated into Persian by S. Oryan|title=Old Persian: Grammar, Text, Glossary|isbn=964-421-045-X|year=1384 [[இரானிய நாட்காட்டி|AP]]|language=Persian|pages=393}}</ref>, [[பாரசீக மொழி|Persian]]: کوروش بزرگ, [[Romanization of Persian|{{unicode|Kūrošé Bozorg}}]]) (கிமு 600 அல்லது 576{{ndash}} டிசம்பர்<ref>{{harv|Dandamaev|1989|p=71}}</ref><ref>{{cite web|author=Jona Lendering |url=http://www.livius.org/ct-cz/cyrus_I/cyrus.html |title=livius.org |publisher=livius.org |date= |accessdate=2009-07-19}}</ref> கிமு 530) முதலாவது [[சொராட்டிரிய நெறி|சொராஷ்டிரிய சமயப்]] பாரசீகப் பேரரசர் ஆவார். ஆக்கிமெனிட் வம்சத்தின் கீழ் [[அகாமனிசியப் பேரரசு|அகாமனிசியப் பேரரசை]]  நிறுவியவரும் இவரே. உலக அளவிலான இப்பேரரசு உலக வரலாற்றில் முக்கியத்துவம் வாய்ந்தது ஆகும். இவர் '''பாரசீகத்தின் இரண்டாவது சைரசு''', '''மூத்த சைரசு''' போன்ற பெயர்களினாலும் அறியப்படுகின்றார்.
-இவரது காலத்திலேயே இப் பேரரசு [[பண்டைய அண்மை கிழக்கு]]ப் பகுதிகளில் இருந்த நாகரிகமடைந்த நாடுகள் எல்லாவற்றையும் உள்ளடக்கி விரிவடைந்தது. பின்னர் இது [[தென்மேற்கு ஆசியா]]வின் பெரும்பகுதி; [[நடு ஆசியா]]வின் பெரும்பகுதி; மேற்கே [[எகிப்து], கிழக்கே [[சிந்து நதி]] வரையும் உள்ள பகுதிகளையும் கைப்பற்றி அக்காலம் வரை அறியப்பட்டவற்றிலும் மிகவும் பெரிதான பேரரசாக விளங்கியது.
+இவரது காலத்திலேயே இப் பேரரசு [[பண்டைய அண்மை கிழக்கு]]ப் பகுதிகளில் இருந்த நாகரிகமடைந்த நாடுகள் எல்லாவற்றையும் உள்ளடக்கி விரிவடைந்தது. பின்னர் இது [[தென்மேற்கு ஆசியா]]வின் பெரும்பகுதி; [[நடு ஆசியா]]வின் பெரும்பகுதி; மேற்கே [[எகிப்து]], கிழக்கே [[சிந்து நதி]] வரையும் உள்ள பகுதிகளையும் கைப்பற்றி அக்காலம் வரை அறியப்பட்டவற்றிலும் மிகவும் பெரிதான பேரரசாக விளங்கியது.
 சைரசின் ஆட்சி 29 தொடக்கம் 30 ஆண்டுகள் வரை நீடித்தது. முதலில் சைரசு, [[மீடியாப் பேரரசு]], [[லிடியா|லிடியப் பேரரசு]], [[புது பாபிலோனியப் பேரரசு]] ஆகியவற்றை வரிசையாகக் கைப்பற்றியதன் மூலம் தனது பேரரசை நிறுவினார். பபிலோனியாவைக் கைப்பற்றுவதற்கு முன்னர் அல்லது பின்னர் நடு ஆசியாவுக்குப் படை நடத்திச் சென்று அப் பகுதிகளில் இருந்த எல்லா நாடுகளையும் சைரசு தனது ஆட்சியின் கீழ் கொண்டு வந்தார். சைரசு எகிப்துக்குள் நுழையவில்லை. கிமு 510 டிசம்பரில் நிகழ்ந்த போரில் சைரசு இறந்துவிட்டார். இவரைத் தொடர்ந்து இவரது மகன் [[இரண்டாம் கம்பிசசு]] ஆட்சிக்கு வந்தார். குறுகிய காலமே ஆட்சி செய்த இவர் தனது காலத்தில் எகிப்து, நூபியா, சைரனைக்கா ஆகிய நாடுகளையும் பேரரசில் இணைத்தார்.
@@ வரிசை 37: / வரிசை 36: @@
 ==சொற்பிறப்பு==
-"நான் சைரஸ் தீ கிரேட், நான்  ஆக்கிமெனிட் வம்சத்தினைச் சார்ந்தவன்." பழைய பெர்சியன், ஏலாமைட் மற்றும் அக்கேடியன் மொழிகளில் எழுதப்பட்டுள்ளது. <ref>http://www.iranicaonline.org/articles/cyrus-i-name</ref>இது பசர்கடையில் ஒரு பத்தியில் செதுக்கப்பட்டுள்ளது தான் இந்த வார்த்தைகள்.சைரஸ் என்ற பெயர் கிரேக்க Κῦρος, Kỹros இலிருந்து பெறப்பட்ட ஒரு லத்தீன் படிவமாகும். இந்த வார்த்தையானது பழைய பாரசீக வார்த்தை குரூஸ் என்பதிலிருந்து வந்தது. பெயர் மற்றும் அதன் பொருள் பல்வேறு மொழிகளில் பழமையான கல்வெட்டுகளில் பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளது.<ref>Plutarch, Artaxerxes 1. 3 classics.mit.edu; Photius, Epitome of Ctesias' Persica 52 livius.org</ref> சூரியனைப் போன்ற சூரியன் என்ற பெயரில் பாரசீக பெயர்ச்சொல்லுக்கு அதன் தொடர்பைக் குறிப்பிடுவதன் மூலம், "சூரியனைப் போன்றது" (குர்வாஷ்) என பொருள்படும் கருத்தை சைரஸின் பெயர் சூரியன் என்று குறிப்பிடுவதாக பண்டைய கிரேக்க வரலாற்றாளர்களான ஸ்டெசியேஸ் மற்றும் ப்ளுடார்ச்ச் குறிப்பிடுகின்றார்கள். இப்பெயரால் பெர்சியாவின் "முதல் அரசனான" ஜாம்ஷீத் என்பவருக்கும் சைரஸுக்கும் ஒரு கவர்ச்சிகரமான உறவை சுட்டிக்காட்டலாம், இவரது பெயரும்  "சூரியன்" என்ற கருப்பொருளை உள்ளடக்கியுள்ளது.கார்ல் ஹோஃப்மான் ஒரு இந்திய-ஐரோப்பிய-வேர் என்ற பொருளை அடிப்படையாகக் கொண்ட மொழிபெயர்ப்பு ஒன்றை பரிந்துரைத்துள்ளார், "இழிவுபடுத்துவதற்காக" மற்றும் "சைரஸ்" என்பது "வாய்மொழி போட்டியில் எதிரியின் அவமானம்" என்பதாகும். பாரசீக மொழியிலும், குறிப்பாக ஈரான் மொழியிலும், சைரஸ் என்ற பெயர் கோர்சோவ் [kʰuːɾoʃ] என உச்சரிக்கப்படுகிறது. பைபிளில், அவர் கொரேஷ் (எபிரேய: כורש) என்று அழைக்கப்படுகிறார்.
+"நான் சைரஸ் தீ கிரேட், நான்  ஆக்கிமெனிட் வம்சத்தினைச் சார்ந்தவன்." பழைய பெர்சியன், ஏலாமைட் மற்றும் அக்கேடியன் மொழிகளில் எழுதப்பட்டுள்ளது.<ref>http://www.iranicaonline.org/articles/cyrus-i-name</ref> இது பசர்கடையில் ஒரு பத்தியில் செதுக்கப்பட்டுள்ளது தான் இந்த வார்த்தைகள்.சைரஸ் என்ற பெயர் கிரேக்க Κῦρος, Kỹros இலிருந்து பெறப்பட்ட ஒரு லத்தீன் படிவமாகும். இந்த வார்த்தையானது பழைய பாரசீக வார்த்தை குரூஸ் என்பதிலிருந்து வந்தது. பெயர் மற்றும் அதன் பொருள் பல்வேறு மொழிகளில் பழமையான கல்வெட்டுகளில் பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளது.<ref>Plutarch, Artaxerxes 1. 3 classics.mit.edu; Photius, Epitome of Ctesias' Persica 52 livius.org</ref> சூரியனைப் போன்ற சூரியன் என்ற பெயரில் பாரசீக பெயர்ச்சொல்லுக்கு அதன் தொடர்பைக் குறிப்பிடுவதன் மூலம், "சூரியனைப் போன்றது" (குர்வாஷ்) என பொருள்படும் கருத்தை சைரஸின் பெயர் சூரியன் என்று குறிப்பிடுவதாக பண்டைய கிரேக்க வரலாற்றாளர்களான ஸ்டெசியேஸ் மற்றும் ப்ளுடார்ச்ச் குறிப்பிடுகின்றார்கள். இப்பெயரால் பெர்சியாவின் "முதல் அரசனான" ஜாம்ஷீத் என்பவருக்கும் சைரஸுக்கும் ஒரு கவர்ச்சிகரமான உறவை சுட்டிக்காட்டலாம், இவரது பெயரும்  "சூரியன்" என்ற கருப்பொருளை உள்ளடக்கியுள்ளது.கார்ல் ஹோஃப்மான் ஒரு இந்திய-ஐரோப்பிய-வேர் என்ற பொருளை அடிப்படையாகக் கொண்ட மொழிபெயர்ப்பு ஒன்றை பரிந்துரைத்துள்ளார், "இழிவுபடுத்துவதற்காக" மற்றும் "சைரஸ்" என்பது "வாய்மொழி போட்டியில் எதிரியின் அவமானம்" என்பதாகும். பாரசீக மொழியிலும், குறிப்பாக ஈரான் மொழியிலும், சைரஸ் என்ற பெயர் கோர்சோவ் [kʰuːɾoʃ] என உச்சரிக்கப்படுகிறது. பைபிளில், அவர் கொரேஷ் (எபிரேய: כורש) என்று அழைக்கப்படுகிறார்.
 == ஆக்கிமெனிய வம்ச வரலாறு ==
@@ வரிசை 44: / வரிசை 43: @@
 === சைரஸ் கிரேட் தரநிலை ===
 ஈரானிய பீடபூமியில் பாரசீக ஆதிக்கமும் இராச்சியமும் அகாமினிய வம்சத்தின் விரிவாக்கத்தால் தொடங்கி, கி.மு. 9 ஆம் நூற்றாண்டு முதல் அவர்களின் முந்தைய ஆதிக்கத்தை விரிவாக்கியது. இந்த வம்சத்தின் பெயரளவிலான நிறுவனர் ஆக்காமேனேஸ் (பழைய பாரசீக ஹாக்ஸாமனிஸ்) என்பவர் ஆவார்.
-அக்கிமெனியர்கள் "ஆக்காமேனேஸுடைய சந்ததியினர்", என வம்சத்தின் 9 வது அரசரான தாரியுஸ் என்பவராலும், அவரது வம்சாவளியைக் குறிப்பிடும்  "இந்த காரணத்திற்காக தான் நாம் ஆக்கிமெனியப் பேரரசர்கள் என அழைக்கப்படுகிறோம்" என்று அறிவித்தார் அவர்.ஈரான் தென்-வடக்கே உள்ள மாகாணமான பர்ஷுமாஸை அரசனான ஆக்காமேனேஸ் கட்டினார். அரசர் ஆக்காமேனேஸுக்கு பிறகு அரசனானவர் டேய்ஸ்பெஸ்.அன்ஷான் நகரத்தை கைப்பற்றி, பார்ஸிற்கு வரை அவரது ராஜ்யத்தை விரிவுபடுத்தியபின், டேய்ஸ்பெஸ் "அன்ஷான் மன்னர்" என்ற பட்டத்தை எடுத்துக் கொண்டார்.<ref>(Schmitt 1985b) under i. The clan and dynasty.</ref> டேய்ஸ்பெஸுக்கு முதலாம் சைரஸ் என்று ஒரு மகன் இருந்ததாக பண்டைய ஆவணங்கள் குறிப்பிடுகின்றன.முதலாம் சைரஸும் தனது தந்தைக்குப் பிறகு "அன்ஷான் மன்னர்" என்ற பட்டத்தை எடுத்துக் கொண்டார்.சைரஸுக்கு ஒரு சகோதரன் இருந்தார் எனவும், அவரது பெயர் அரியாரன்ஸ் எனவும் பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளது.<ref>Schmitt Achaemenid dynasty (i. The clan and dynasty)</ref>கி.மு 600 ல், முதலாம் சைரஸுக்கு பின் அவருடைய மகனான முதலாம் காம்பிசஸ் ஆட்சிக்கு வந்தார், இவர் கிமு 559 வரை ஆட்சி செய்தார்.சைரஸ் தீ கிரேட், முதலாம் காம்பிசஸ்ஸின் ஒரு மகன் ஆவார். காம்பிசஸ் அவருடைய தந்தையான முதலாம் சைரஸ்ஸின் பெயரையே தனது மகனுக்கு சூட்டினார்.<ref>Schmitt, R. "Iranian Personal Names i.-Pre-Islamic Names". Encyclopaedia Iranica. Vol. 4. Naming the grandson after the grandfather was a common practice among Iranians.</ref>
+அக்கிமெனியர்கள் "ஆக்காமேனேஸுடைய சந்ததியினர்", என வம்சத்தின் 9 வது அரசரான தாரியுஸ் என்பவராலும், அவரது வம்சாவளியைக் குறிப்பிடும்  "இந்த காரணத்திற்காக தான் நாம் ஆக்கிமெனியப் பேரரசர்கள் என அழைக்கப்படுகிறோம்" என்று அறிவித்தார் அவர்.ஈரான் தென்-வடக்கே உள்ள மாகாணமான பர்ஷுமாஸை அரசனான ஆக்காமேனேஸ் கட்டினார். அரசர் ஆக்காமேனேஸுக்கு பிறகு அரசனானவர் டேய்ஸ்பெஸ்.அன்ஷான் நகரத்தை கைப்பற்றி, பார்ஸிற்கு வரை அவரது ராஜ்யத்தை விரிவுபடுத்தியபின், டேய்ஸ்பெஸ் "அன்ஷான் மன்னர்" என்ற பட்டத்தை எடுத்துக் கொண்டார்.<ref>(Schmitt 1985b) under i. The clan and dynasty.</ref> டேய்ஸ்பெஸுக்கு முதலாம் சைரஸ் என்று ஒரு மகன் இருந்ததாக பண்டைய ஆவணங்கள் குறிப்பிடுகின்றன.முதலாம் சைரஸும் தனது தந்தைக்குப் பிறகு "அன்ஷான் மன்னர்" என்ற பட்டத்தை எடுத்துக் கொண்டார்.சைரஸுக்கு ஒரு சகோதரன் இருந்தார் எனவும், அவரது பெயர் அரியாரன்ஸ் எனவும் பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளது.<ref>Schmitt Achaemenid dynasty (i. The clan and dynasty)</ref> கி.மு 600 ல், முதலாம் சைரஸுக்கு பின் அவருடைய மகனான முதலாம் காம்பிசஸ் ஆட்சிக்கு வந்தார், இவர் கிமு 559 வரை ஆட்சி செய்தார்.சைரஸ் தீ கிரேட், முதலாம் காம்பிசஸ்ஸின் ஒரு மகன் ஆவார். காம்பிசஸ் அவருடைய தந்தையான முதலாம் சைரஸ்ஸின் பெயரையே தனது மகனுக்கு சூட்டினார்.<ref>Schmitt, R. "Iranian Personal Names i.-Pre-Islamic Names". Encyclopaedia Iranica. Vol. 4. Naming the grandson after the grandfather was a common practice among Iranians.</ref>
 மகா அரசர் சைரஸ் மற்றும் அவரது வழித்தோன்றல்களும் உருவாக்கிய கல்வெட்டுகள் மற்றும் குறிப்புகள் முதலாம் காம்பிசஸ்ஸை மகா அரசர் என்றும் "அன்ஷான் மன்னர்" என்றும் குறிப்பிடுகின்றன. இவற்றில் சைரஸ் உருளையில் சில பத்திகளில் மகா அரசரான சைரஸ் "தான் முதலாம் காம்பிசஸின் மகன், மாபெரும் மன்னர், அன்ஷானின் மன்னர்" என்று தன்னை குறிப்பிட்டுள்ளார்.
@@ வரிசை 50: / வரிசை 49: @@
 தொல்பொருள் ஆராய்ச்சி மற்றும் பெஹிஸ்டன் கல்வெட்டுகளில் கொடுக்கப்பட்ட மரபுவழியின் அடிப்படையிலும் பாரம்பரிய பார்வையின் படியும் மற்றும் ஹிரோடோட்டஸின் பார்வைப்படிய்ம் சைரஸ் மகா அரசர் ஆக்கிமெனியர் என்பதை உறுதி செய்கிறது.
 ==ஆரம்ப வாழ்க்கை==
-கி.மு. 600-599 காலப்பகுதியில் அன்ஷானின் மன்னனான காம்பிசிஸ் I மற்றும் மாண்டேன் (மீடியா நாட்டின் மன்னனான ஆஸ்டீயாகேஸின் மகள்) ஆகியோருக்கு ம்கா அரசர் சைரஸ் பிறந்தார். அவரது சொந்த கணக்குப்படி, பொதுவாக துல்லியமாக இப்போது நம்பப்படுகிறது- சைரஸ் தனது தந்தையான முதலாம் காம்பிசிஸ் , தாத்தா முதலாம் சைரஸ் மற்றும் பெரிய தாத்தா ஆகியோருக்கு பின்னர் முடிசூட்டப்பட்டார். <ref>Amélie Kuhrt, The Ancient Near East: c.3000–330 BC, Routledge Publishers, 1995, p.661, {{ISBN|0-415-16762-0}}</ref>>சைரஸ், கஸ்ஸாண்டனேவை மணந்தார். காஸான்டேன் ஒரு அகேமியன் மற்றும் பர்னஸ்பிஸின் மகள்.
+கி.மு. 600-599 காலப்பகுதியில் அன்ஷானின் மன்னனான காம்பிசிஸ் I மற்றும் மாண்டேன் (மீடியா நாட்டின் மன்னனான ஆஸ்டீயாகேஸின் மகள்) ஆகியோருக்கு ம்கா அரசர் சைரஸ் பிறந்தார். அவரது சொந்த கணக்குப்படி, பொதுவாக துல்லியமாக இப்போது நம்பப்படுகிறது- சைரஸ் தனது தந்தையான முதலாம் காம்பிசிஸ் , தாத்தா முதலாம் சைரஸ் மற்றும் பெரிய தாத்தா ஆகியோருக்கு பின்னர் முடிசூட்டப்பட்டார்.<ref>Amélie Kuhrt, The Ancient Near East: c.3000–330 BC, Routledge Publishers, 1995, p.661, {{ISBN|0-415-16762-0}}</ref>>சைரஸ், கஸ்ஸாண்டனேவை மணந்தார். காஸான்டேன் ஒரு அகேமியன் மற்றும் பர்னஸ்பிஸின் மகள்.
 == இறப்பு ==
 சைரஸ் மரணம் பற்றிய விவரங்கள் கணக்கில் வேறுபடுகின்றன. ஹீரோடோட்டஸின் வரலாறு அவரது வரலாற்றில் இருந்து இரண்டாவது மிக நீண்ட விவரங்களை அளிக்கிறது, அதில் சைரஸ் தனது தலைவிதியை மஸகெட்டேவுடனான கடுமையான போரில் சந்தித்தார்.மஸகெட்டே என்பது க்வாரெசும் மற்றும் கைஜில் கூம் பாலைவனங்களின் தெற்குப்பகுதியிலிருக்கும் பழங்குடியினமாகும். இப்பாலைவனம் இன்றைய கஜகஸ்தான் மற்றும் உஸ்பெகிஸ்தான் ஆகிய நாடுகளின் புல்வெளிப் பகுதிகளாகும் (steppe regions).இப்பழங்குடியினர்கள் குரோஸஸ் என்பவரின் அறிவுற்த்தலில் இப்போரினை நடத்தினர்.
@@ வரிசை 59: / வரிசை 58: @@
 சைரஸது ஆக்கிரமிப்பை நிறுத்துவதற்கு ஒரு எச்சரிக்கையை அனுப்பினார் ராணி டோமிரீஸ், தனது படைகளை சந்திப்பதற்காக கௌரவ போரில் சைரஸை சந்தித்தார், அவருடன் இரு நாட்டினர் ஒருவரையொருவர் முறையாகப் போரிடுவதற்காக  தனது நாட்டில் ஆற்றருகே உள்ள இடத்துக்கு அழைப்பு விடுத்தார்.அவர் தனது வாய்ப்பை சைரஸ் ஏற்றுக்கொண்டார், ஆனால் மஸகட்டே பழங்குடியினர் மது மற்றும் அதன் போதைப்பொருட்களைப் பற்றி அறிந்திருக்கவில்லை என்று தெரிந்து கொண்டார். அவர் முகாமிட்டு, முகாமுக்குள் மதுபானம் மற்றும் போதைப்பொருள்களை ஏராளமானவற்றை விட்டுவிட்டு, அவருடன் தனது சிறந்த வீரர்களைக் கொண்டுசென்று, குறைந்த திறன் கொண்டவர்களை விட்டுவிட்டு முகாமை விட்டு வெளியேறினார்.
-ஸ்பேர்காபைஸ்யெஸ்ஸின்(அரசி டோமிரியின் இராணுவ ஜெனரல் மற்றும் அவரது மகன் ஆவார்) கீழ் உள்ள டோமிரியின் இராணுவம், சைரஸ் குழுவின் அங்கத்தினரைக் கொன்றதுடன், உணவு, மது ஆகியவற்றைக் கொண்டிருக்கும் முகாம்களை கண்டுபிடித்து,தங்களை அறியாமலேயே குடித்தனர்.தங்களை தாங்களே பாதுகாத்துக் கொள்ளும் திறனைக் இழந்திருந்த ஸ்பேர்காபிஸ்யெஸ்ஸின் படையின் மீது ஒரு ஆச்சரியமான தாக்குதலை மேற்கொண்டார் மகா அரசர் சைரஸ். ஸ்பேர்காபைஸ்யெஸ் (Spargapises) மற்றும் அவரது இராணுவத்தினை வெற்றிகரமாக தோற்கடித்தது சைரஸ்ஸின் படை. அவர் கைதியாக இருந்தபோதிலும், போதை தெளிந்தப்பின், ஸ்பேர்காபைஸ்யெஸ் தற்கொலை செய்துகொண்டார். என்ன நடந்தது என்பதை அறிந்தபோது மகாராணி, சைரஸின் தந்திரோபாயங்களைக் கண்டித்து, பழிவாங்குவதாகக் பிரகடனம் செய்தார்.இராணுவத்தின் இரண்டாம் அலைவரிசையை முன்னெடுத்து வந்த மகாராணி இப்போது போரில் தன்னை ஈடுபடுத்திக்கொண்டார்.மகா அரசர் சைரஸ் இறுதியில் கொல்லப்பட்டார், மற்றும் அவரது படைகள் மிகப்பெரிய இழப்புக்களை சந்தித்தன.ஹிரோடோட்டஸ் சைரஸ் மற்றும் பண்டைய உலகின் மிகப்பெரிய சண்டையாக இது குறிப்பிடுகிறார். சைரஸின் இரத்த வெறியிற்க்கும் அவரது மகன் மரணத்திற்கு பழிவாங்கும் ஒரு அடையாளமாகவும் சைரஸது தலையை துண்டித்துவிட்டு, இரத்தம் நிறைந்த பாத்திரத்தில் சைரஸின் தலையை முக்கினார் பேரரசி டோமிரீஸ்.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Cyrus_the_Great#Death</ref>இருப்பினும், சில அறிஞர்கள் இந்த பதிவை கேள்விக்குள்ளாக்குகின்றனர், ஏனென்றால் ஹிரோடோட்டஸ் சைரஸின் மரணத்தின் பல பதிப்புகளில் ஒன்றாகும் என்று நம்புவதால், நம்பகமான ஒரு ஆதாரத்திலிருந்து அவர் கேள்விப்பட்டார் என்று யாரும் சொல்லவில்லை.
+ஸ்பேர்காபைஸ்யெஸ்ஸின்(அரசி டோமிரியின் இராணுவ ஜெனரல் மற்றும் அவரது மகன் ஆவார்) கீழ் உள்ள டோமிரியின் இராணுவம், சைரஸ் குழுவின் அங்கத்தினரைக் கொன்றதுடன், உணவு, மது ஆகியவற்றைக் கொண்டிருக்கும் முகாம்களை கண்டுபிடித்து,தங்களை அறியாமலேயே குடித்தனர்.தங்களை தாங்களே பாதுகாத்துக் கொள்ளும் திறனைக் இழந்திருந்த ஸ்பேர்காபிஸ்யெஸ்ஸின் படையின் மீது ஒரு ஆச்சரியமான தாக்குதலை மேற்கொண்டார் மகா அரசர் சைரஸ். ஸ்பேர்காபைஸ்யெஸ் (Spargapises) மற்றும் அவரது இராணுவத்தினை வெற்றிகரமாக தோற்கடித்தது சைரஸ்ஸின் படை. அவர் கைதியாக இருந்தபோதிலும், போதை தெளிந்தப்பின், ஸ்பேர்காபைஸ்யெஸ் தற்கொலை செய்துகொண்டார். என்ன நடந்தது என்பதை அறிந்தபோது மகாராணி, சைரஸின் தந்திரோபாயங்களைக் கண்டித்து, பழிவாங்குவதாகக் பிரகடனம் செய்தார்.இராணுவத்தின் இரண்டாம் அலைவரிசையை முன்னெடுத்து வந்த மகாராணி இப்போது போரில் தன்னை ஈடுபடுத்திக்கொண்டார்.மகா அரசர் சைரஸ் இறுதியில் கொல்லப்பட்டார், மற்றும் அவரது படைகள் மிகப்பெரிய இழப்புக்களை சந்தித்தன.ஹிரோடோட்டஸ் சைரஸ் மற்றும் பண்டைய உலகின் மிகப்பெரிய சண்டையாக இது குறிப்பிடுகிறார். சைரஸின் இரத்த வெறியிற்க்கும் அவரது மகன் மரணத்திற்கு பழிவாங்கும் ஒரு அடையாளமாகவும் சைரஸது தலையை துண்டித்துவிட்டு, இரத்தம் நிறைந்த பாத்திரத்தில் சைரஸின் தலையை முக்கினார் பேரரசி டோமிரீஸ்.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Cyrus_the_Great#Death</ref> இருப்பினும், சில அறிஞர்கள் இந்த பதிவை கேள்விக்குள்ளாக்குகின்றனர், ஏனென்றால் ஹிரோடோட்டஸ் சைரஸின் மரணத்தின் பல பதிப்புகளில் ஒன்றாகும் என்று நம்புவதால், நம்பகமான ஒரு ஆதாரத்திலிருந்து அவர் கேள்விப்பட்டார் என்று யாரும் சொல்லவில்லை.
 ==இதனையும் காண்க==