உள்ளடக்கத்துக்குச் செல்

சகியா சாப்ரி

கட்டற்ற கலைக்களஞ்சியமான விக்கிப்பீடியாவில் இருந்து.
சகியா சாப்ரி
2017 ஆம் ஆண்டில் நேர்காணலின் போது சாப்ரி
பிறப்பு1938 அல்லது 1939
இறப்பு01-பிப்ரவரி-2025 (வயது 86)
அகமதாபாத், குசராத்து,இந்தியா
தேசியம்இந்தியன்
பணிமனித உரிமை ஆர்வலர்
அறியப்படுவது2002 ஆம் ஆண்டு குசராத்து மாநில கலவரத்தில் நீதிக்கான சட்டப் போராட்டம்
வாழ்க்கைத்
துணை
ஏசன் சாப்ரி (இறப்பு 2022)
பிள்ளைகள்
  • தன்வீர் சாப்ரி (மகன்)
  • நிசுரின் சாப்ரி குசைன் (மகள்)[1][2][3]
  • சூபர் சாப்ரி (இளைய மகன்)[4]

சகியா நசீம் சாப்ரி (Zakia Naseem Jafri) [5][6] 2002 ஆம் ஆண்டு குசராத்து மாநில கலவரம் தொடர்பான சட்ட முயற்சிகளுக்காக அறியப்பட்ட இந்திய நாட்டினைச் சார்ந்த மனித உரிமை ஆர்வலர் ஆவார். இவர் 1938 ஆம் ஆண்டு அல்லது 1939 ஆம் ஆண்டில் பிறந்தார். [7][8] கலவரத்தின் போது கொல்லப்பட்ட இந்திய தேசிய காங்கிரசு கட்சியின் நாடாளுமன்ற உறுப்பினரான எகுசான் சாப்ரியின் விதவையாக பரவலாக அங்கீகரிக்கப்பட்டார். 2025 ஆம் ஆண்டு பிப்ரவரி மாதம் 1 ஆம் தேதி இறந்தார்.[9][10][11][12][13]

பின்னணி

[தொகு]

சகியா சாப்ரி 1977 ஆம் ஆண்டில் நாடாளுமன்ற உறுப்பினராக தேர்ந்தெடுக்கப்பட்ட மத்தியப்பிரதேச மாநிலம் புர்கான்பூரைச் சேர்ந்த வழக்கறிஞரான எசான் சாப்ரியின் விதவை மனைவி ஆவார். 1930 ஆம் ஆண்டுகளின் பிற்பகுதியில் மத்தியப் பிரதேசத்தின் காண்டுவா பணக்கார நில உரிமையாளர் குடும்பத்தில் பிறந்த இவர், மத்தியப் பிரதேசத்தில் வழக்கறிஞராக பணியாற்றியபோது சாப்ரி என்பவரை மணந்தார்.[5] இவர்களுக்கு மூன்று குழந்தைகள் இருந்தனர். இரண்டு மகன்கள், தன்வீர் மற்றும் சூபர், மற்றும் மகள் நிஷ்ரின் ஆவார்.[4]

1969 ஆம் ஆண்டில், காண்ட்வாவில் நடந்த வகுப்புவாத கலவரங்களின் போது, இவர்களின் வீடு தாக்கப்பட்டது. 1971 ஆம் ஆண்டில் அகமதாபாது பகுதிக்கு இடம்பெயர்வதற்கு முன்பு இவர்கள் சில காலம் அகதி முகாமில் தங்க வேண்டிய கட்டாயம் ஏற்பட்டது.[9][14][15] சாப்ரி தனது 86வது வயதில் 2025 ஆம் ஆண்டு பிப்ரவரி மாதம் 1 ஆம் தேதியன்று அகமதாபாத் நகரில் காலமானார்.[16][17][18] இவர் தனது கணவரின் அதே கல்லறையில் அடக்கம் செய்யப்பட்டார்.[19][20]

2002 ஆம் ஆண்டு குசராத்து கலவரம்

[தொகு]

2002 ஆம் ஆண்டில் குசராத்து மாநிலத்தில் பரவலான கலவரங்கள் நிகழ்ந்தன. கலவரத்தின் போது 790 முசுலிம்களும் 254 இந்துக்களும் கொல்லப்பட்டதாக மாநில அரசு பின்னர் கூறியது. [21] சுயாதீன ஆதாரங்கள் இறந்தவர்களின் எண்ணிக்கையை இரண்டாயிரத்திற்கும் அதிகமாகக் கொண்டுள்ளனர்.[22] இவர்களில் பெரும்பாலோர் இசுலாமியர்கள் ஆகும். குல்பர்க் சொசைட்டி படுகொலை பிப்ரவரி மாதம் 28 ஆம் தேதியன்று கலவரத்தின் போது நிகழ்ந்தது. [23][24][25][26][27] அகமதாபாத் உள்ள சமன்புரா கிழக்குப் பகுதியில் உள்ள குல்பர்க் சொசைட்டி என்ற முசுலீம் சுற்றுப்புறத்தில் ஒரு கூட்டம் கற்களை வீசத் தொடங்கியது. உயிருடன் எரிக்கப்பட்ட 35 பேரில் எசான் சாப்ரியும் ஒருவர் ஆவார். 31 பேர் காணாமல் போய் இறந்துவிட்டதாக கருதப்பட்டனர்.[28][29][30] சாகியா சாப்ரி கூற்றுப்படி, இவரும் ஒரு சிலரும் மேல் மாடியில் உள்ள அறையில் மறைந்து உயிர் பிழைத்தனர்.[31]

சட்ட நடவடிக்கைகள்

[தொகு]

அப்போதைய முதலமைச்சர் நரேந்திர மோடி உள்ளிட்ட முக்கிய அரசியல் பிரமுகர்களுக்கு எதிராக சட்ட அமலாக்க அதிகாரிகள் நடவடிக்கை எடுக்கத் தவறிவிட்டதாக குற்றம் சாட்டி சாகியா சாப்ரி 2006 ஆம் ஆண்டில் இந்திய உச்ச நீதிமன்றத்தில் ஒரு மனுவை தாக்கல் செய்தார். 2008 ஆம் ஆண்டில், உச்ச நீதிமன்றம் ஒரு சிறப்பு புலனாய்வுக் குழுவிற்கு (எசு.ஐ.டி) இவரது கூற்றுக்களை ஆராய உத்தரவிட்டது.[15][32][33][34] மோடி அல்லது பிற அதிகாரிகள் மீது வழக்குத் தொடர போதுமான ஆதாரங்கள் இல்லை என்று கண்டறிந்து எசு.ஐ.டி. 2012 ஆம் ஆண்டில் விசாரணையை முடித்தது.[35][36] எசு.ஐ.டியின் கண்டுபிடிப்புகளை எதிர்த்து சாப்ரி மனுவை தாக்கல் செய்தார். இம்மனு 2022 ஆம் ஆண்டு சூன் மாதத்தில் உச்ச நீதிமன்றத்தால் தள்ளுபடி செய்யப்பட்டு, மூடல் அறிக்கையை உறுதி செய்தது.[7][37][38][39][40] இவரது ஏராளமான சட்டப்பூர்வ ஆவணங்களின் விளைவாக, சாப்ரி 2002 ஆம் ஆண்டு கலவரத்தால் பாதிக்கப்பட்டவர்களுக்கு "நீதிக்கான போராட்டத்தின் முகமாக" பார்க்கப்பட்டார் என்று மின்ட் தெரிவித்துள்ளது.[16]

2002 ஆம் ஆண்டு குசராத்து கலவரத்தின் போது குல்பெர்க் சொசைட்டியை கும்பல் சூழ்ந்திருந்தபோது, இவரது கணவர் எசான் சாப்ரி, அப்போதைய முதல்வர் நரேந்திர மோடி உட்பட குசராத்து மாநில மூத்த அதிகாரிகளுக்கு பல முறை அழைப்பு விடுத்ததாக தி கேரவனின் அறிக்கையில் சாப்ரி கூறினார். இவரது கூற்றுப்படி, சாப்ரி தலையிடுமாறு கெஞ்சினார். ஆனால் எந்த உதவியும் கிடைக்கவில்லை. பின்னர் நீதிமன்றத்தில் சாட்சியமளித்த ஒரு சாட்சி, சாப்ரி மோடியை அழைத்ததாகவும், ஆதரவை விட வாய்மொழி துசுபிரயோகத்தை சந்தித்ததாகவும் கூறினார்.[31]

மேற்கோள்கள்

[தொகு]
  1. "Zakia Jafri: Human rights activist and Gujarat riots widow dies aged 86". The Independent (in ஆங்கிலம்). 2 February 2025. Retrieved 2 February 2025.
  2. "'We did everything to live in harmony, yet father was killed'". The Indian Express (in ஆங்கிலம்). 1 March 2018. Retrieved 2 February 2025.
  3. "The Daughter of Ehsan and Zakiya Jafri Writes: My Mother, My Motherland". The Wire (India) (in ஆங்கிலம்). Retrieved 2 February 2025.
  4. 4.0 4.1 Gottipati, Sruthi (24 April 2012). "A Conversation With: Zuber Jafri". The New York Times (in ஆங்கிலம்). Retrieved 2 February 2025.
  5. 5.0 5.1 "For Zakia,?endless? fight against Modi & SIT is on". The Indian Express (in ஆங்கிலம்). 27 December 2013. Archived from the original on 21 May 2017. Retrieved 2 February 2025.
  6. "Mr Modi, justice has a way of coming around". Rediff (in ஆங்கிலம்). 21 September 2011. Retrieved 2 February 2025.
  7. 7.0 7.1 "Gujarat riots: SC to hear Zakia Jafri's plea on Monday against clean chit to PM Modi". The Statesman (India) (in ஆங்கிலம்). 13 November 2018. Retrieved 1 February 2025.
  8. "Zakia Jafri, widow of Cong MP killed in Gujarat riots, dies in Ahmedabad" (in en). Business Standard. 2 February 2025. https://www.business-standard.com/india-news/zakia-jafri-widow-of-cong-mp-killed-in-gujarat-riots-dies-in-ahmedabad-125020200034_1.html. 
  9. 9.0 9.1 "Who is Zakia Jafri?". The Indian Express (in ஆங்கிலம்). 24 June 2022. Retrieved 1 February 2025.
  10. "Gujarat riots survivor and legal crusader Zakia Jafri dies at 86". The Indian Express (in ஆங்கிலம்). 1 February 2025. Retrieved 1 February 2025.
  11. "Zakia Jafri, survivor and advocate for justice in 2002 Gujarat riots, passes away". Hindustan Times (in ஆங்கிலம்). 1 February 2025. Retrieved 1 February 2025.
  12. "Zakia Jafri, wife of former Cong MP killed in 2002 Gujarat riots, dies in Ahmedabad". Mathrubhumi (in ஆங்கிலம்). 1 February 2025. Retrieved 1 February 2025.
  13. "Zakia Jafri, who took on Narendra Modi after her Congress MP husband was killed in Gujarat riots, dies". The Telegraph India (in ஆங்கிலம்). 1 February 2025. Retrieved 1 February 2025.
  14. "Genesis of the Zakia Jafri Case". CJP (in அமெரிக்க ஆங்கிலம்). 28 October 2017. Retrieved 1 February 2025.
  15. 15.0 15.1 "Zakia Jafri: Judgment Summary". Supreme Court Observer (in அமெரிக்க ஆங்கிலம்). 24 June 2022. Retrieved 1 February 2025.
  16. 16.0 16.1 "Zakia Jafri, the face of legal battle in Gujarat riots cases, dies. All you need to know". Mint (newspaper) (in ஆங்கிலம்). 1 February 2025. Retrieved 1 February 2025.
  17. Waje, Hemant (1 February 2025). "Zakia Jafri, wife of ex-Cong MP killed in 2002 Gujarat riots, dies". Rediff (in ஆங்கிலம்). Retrieved 1 February 2025.
  18. "Who was Zakia Jafri, wife of an ex-Congress MP who died in the Godhra riots?". Hindustan Times (in ஆங்கிலம்). 1 February 2025. Retrieved 1 February 2025.
  19. "'Bees saal unhone jung ladi': Kin, activists remember Zakia Jafri who spearheaded the fight for justice in 2002 Gujarat riots". The Indian Express (in ஆங்கிலம்). 2 February 2025. Retrieved 2 February 2025.
  20. Balaji, R. (2 February 2025). "Zakia Jafri, face of 2002 Gujarat riot protest, passes away at 86". The Telegraph India (in ஆங்கிலம்). Retrieved 2 February 2025.
  21. "Gujarat riot death toll revealed". BBC News. 11 May 2005. Archived from the original on 26 February 2009. Retrieved 17 February 2017.
  22. "Communal Riots in Gujarat: The State at Risk?". Heidelberg Papers in South Asian and Comparative Politics. July 2003. doi:10.11588/heidok.00004127. Archived from the original on 7 June 2007. Retrieved 17 February 2017.
  23. "Zakia Jafri Case: Bringing the High and Mighty to Justice". CJP (in அமெரிக்க ஆங்கிலம்). 19 November 2018. Retrieved 1 February 2025.
  24. "Zakia Jafri, Gujarat Riots Survivor Who Fought Cases to Pin Accountability for the Violence, Dies". The Wire (India) (in ஆங்கிலம்). 1 February 2025. Retrieved 1 February 2025.
  25. "2002 Gujarat riots survivor and legal crusader Zakia Jafri passes away at 86". Financial Express (India) (in ஆங்கிலம்). 1 February 2025. Retrieved 1 February 2025.
  26. "Zakia Jafri, wife of former Congress MP killed in 2002 Gujarat riots, dies in Ahmedabad" (in en-IN). The Hindu. 1 February 2025. https://www.thehindu.com/news/national/zakia-jafri-wife-of-former-congress-mp-killed-in-2002-gujarat-riots-dies-in-ahmedabad/article69168063.ece. 
  27. Ramesh, Mythreyee (10 December 2021). "The Life & Legacy of Zakia Appa: Gujarat Riot Survivor and Activist Passes Away". TheQuint (in ஆங்கிலம்). Retrieved 1 February 2025.
  28. "Year later, Gulbarg still a ghost town". The Indian Express. 1 March 2003. http://www.indianexpress.com/oldStory/19323/. 
  29. "The Gulbarg Society massacre: What happened". NDTV. 11 March 2010. http://www.ndtv.com/news/india/the-gulbarg-society-massacre-what-happened-17556.php. 
  30. "Safehouse of Horrors". Tehelka. 3 November 2007 இம் மூலத்தில் இருந்து 29 April 2009 அன்று. பரணிடப்பட்டது.. https://web.archive.org/web/20090429102953/http://www.tehelka.com/story_main35.asp?filename=Ne031107safehouseofhorrors.asp&page=1. 
  31. 31.0 31.1 Jose, Vinod K (5 October 2017). ""There Was No Question Of Help": Zakia Jafri On the Gulburg Society Massacre". The Caravan (in ஆங்கிலம்). Retrieved 1 February 2025.
  32. "Zakia Jafri's complaint thoroughly examined, no material found to take it forward, SIT tells SC". The Economic Times. 10 November 2021. https://economictimes.indiatimes.com/news/india/zakia-jafris-complaint-thoroughly-examined-no-material-found-to-take-it-forward-sit-tells-sc/articleshow/87631260.cms. 
  33. "Court defers Zakia Jafri's plea for copy of report that allegedly clears Modi" (in ஆங்கிலம்). NDTV. 15 February 2012. Retrieved 1 February 2025.
  34. "Clean chit to Modi in 2002 Gujarat riots: SC defers hearing on Zakia Jafri's plea yet again". The Tribune (India) (in ஆங்கிலம்). 6 October 2021. Retrieved 1 February 2025.
  35. "Zakia Jafri case: Court says SIT report finds no proof against Narendra Modi". www.ndtv.com (in ஆங்கிலம்). Retrieved 2 February 2025.
  36. "SIT finds no proof against Modi, says court" (in en-IN). The Hindu. 10 April 2012. https://www.thehindu.com/news/national/sit-finds-no-proof-against-modi-says-court/article3300175.ece. 
  37. "SC dismisses Zakia Jafri's plea against clean chit to Narendra Modi in 2002 riots case: A timeline of how it played out". The Indian Express (in ஆங்கிலம்). 24 June 2022. Retrieved 1 February 2025.
  38. Rajagopal, Krishnadas (24 June 2022). "2002 Gujarat riots | Supreme Court rejects Zakia Jafri's charges against Narendra Modi, 60 officials" (in en-IN). The Hindu. https://www.thehindu.com/news/national/2002-gujarat-riots-supreme-court-rejects-zakia-jafris-charges-against-narendra-modi-60-officials/article65560012.ece. 
  39. "Modi: Zakia Jafri's riots plea against India PM rejected" (in en-GB). BBC News. 24 June 2022. https://www.bbc.com/news/world-asia-india-61920218. 
  40. "Gujarat riots: SC dismisses Zakia Jafri's plea against clean chit to Modi". Business Standard (in ஆங்கிலம்). 25 June 2022. Retrieved 1 February 2025.
"https://ta.wikipedia.org/w/index.php?title=சகியா_சாப்ரி&oldid=4208544" இலிருந்து மீள்விக்கப்பட்டது